Naukowcy z Ukrainy gościli w Instytucie Pedagogiki w ramach współpracy Programu Erasmus+ z Krajami Partnerskimi
W dniach 12-18 marca 2018 r. w Instytucie Pedagogiki gościło troje naukowców z Ukrainy z różnych ośrodków naukowych:
- prof. Irina Manokha - Dyrektor Wschodnioeuropejskiego Instytutu Psychologii w Kijowie;
- prof. Zhanna Petrochko z Instytutu Badań Edukacyjnych Ukraińskiej Akademii Nauk Pedagogicznych;
- prof. Sergiej Ryk - Rektor ds. Naukowych Uniwersytetu Pedagogicznego im. H. Skovorody w Perejasławiu-Chmielnickim.
Pobyt nauczycieli akademickich stanowił realizację projektu mobilności z krajami partnerskimi Erasmus+, przygotowanego w konkursie Komisji Europejskiej w roku 2016 przez dr hab. Marię Groenwald, prof. ndzw. i dr. Wojciecha Siegienia. W ramach tego projektu w semestrze zimowym 2017/2018 w Instytucie Pedagogiki studiowała studentka z Uniwersytetu Pedagogicznego im. H. Skovorody w Perejasławiu-Chmielnickim.
Na bogaty program pobytu naukowców w Instytucie złożyły się prowadzone przez nich zajęcia ze studentami studiów licencjackich i magisterskich: wykłady, warsztaty oraz dyskusje tematyczne. Goście odbyli też rozmowy ze studentami z Ukrainy studiującymi w IP, a także z kadrą naukowo-dydaktyczną Wydziału Nauk Społecznych: Dyrekcją Instytutu Pedagogiki, Kierownikiem oraz Pracownikami Zakładu Badań nad Dzieciństwem i Szkołą, profesorami Instytutów Psychologii oraz Filozofii i Socjologii. Wiodącym tematem rozmów były wspólne badania naukowe, upowszechnianie ich w publikacjach, a także dalsze rozwijanie mobilności pracowników naukowych i studentów w ramach programu Erasmus+.
Interesującym elementem mobilności ukraińskich nauczycieli w UG był ich aktywny udział w Międzynarodowym Seminarium Naukowym „Uczyć się od ...”/ „Учиться у ...”/ “To learn from...”. Seminarium odbyło się 16 marca 2018 roku, a jego organizatorami byli Zakład Badań nad Dzieciństwem i Szkołą UG oraz Zespół Dydaktyki przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN. Podstawą podjęcia tego zagadnienia było przekonanie, że dzięki różnorodności możemy się uczyć społecznie, wzajemnie, od Innego, od Outsidera czy wreszcie od siebie samych, czerpiąc z własnych doświadczeń. Namysł nad tą kwestią goście z Ukrainy podjęli wraz z grupą naukowców innych uczelni współpracujących z Instytutem Pedagogiki w ramach różnych projektów Programu Erasmus+ oraz umów dwustronnych. Szukano odpowiedzi na następujące pytania:
- Od kogo uczymy się, uczyć się chcemy lub możemy? W jakim celu podejmujemy ten trud i czego po nim oczekujemy?
- Jakie są efekty "uczenia się od..." i długofalowe tego konsekwencje, co wspiera ten proces, a co uznajemy za bariery nie do pokonania?
W seminarium wzięło udział 34 uczestników: profesorów, adiunktów i doktorantów, którzy reprezentowali 16 ośrodków naukowych z Ukrainy, Rosji, Białorusi, Litwy, Wielkiej Brytanii, Irlandii oraz Polski. W 23 wystąpieniach poruszono bardzo szerokie spektrum zagadnień, uwzględniających dydaktyczne, filozoficzne i etyczne, a także społeczne aspekty „uczenia się od ....”. Co ważniejsze – uczestnicy seminarium wiele nauczyli się od siebie wzajemnie, uznając spotkanie za świetną okazję do poznania relacji między odrębnością kontekstów kulturowych, w jakich funkcjonują, a myśleniem o różnych wymiarach uczenia się.
Warto zauważyć, że tematyka seminarium w ciekawy sposób wiąże się także z ideą samego programu Erasmus, który wspiera wzajemną wymianę doświadczeń, rozwój komunikacji i budowanie nowych powiązań i współpracy między mobilnymi uczestnikami, a także wszystkimi osobami, które czerpią korzyści z mobilności uczestników programu („internacjonalizacja w domu”).
Obrady toczyły się równolegle w Uniwersytecie Gdańskim oraz w Rosyjskim Uniwersytecie Przyjaźni Narodów w Moskwie (RUDN) – kolejnej „erasmusowej” uczelni partnerskiej UG. Biorąc pod uwagę dzielące obie uczelnie odległości, uczestnicy kontaktowali się w trakcie sesji panelowych on-line, sesji plenarnych oraz sesji panelowych face to face. Przedstawicielki RUDN, członkinie zarówno Komitetu Naukowego Seminarium, jak i Komitetu Organizacyjnego: prof. Natalia Karabushchenko, doc. Nina Sungurowa oraz dr Zlata Bojko biorą czynny udział w realizowaniu programu Erasmus+ już od 2015 roku: gościły z wykładami dla społeczności akademickiej UG w grudniu 2016, a także przyjadą ponownie na WNS w roku akademickim 2018/2019. Ponadto pomagają pracownikom Instytutu Pedagogiki w organizowaniu ich gościnnych wykładów w RUDN. Program Erasmus+ KA107, dofinansowując mobilności nauczycieli akademickich, znacznie ułatwia współpracę naukową i dydaktyczną, sprawiając, że przedstawiciele uczelni mogą skoncentrować się na działaniach stanowiących istotę ich pracy, nie zaś na poszukiwaniu źródeł wsparcia finansowego.
Instytut Pedagogiki zaprosił do uczestnictwa w seminarium również przedstawicieli tych uczelni, z którymi współpracę wspomogą środki otrzymane w konkursie roku 2017 lub ewentualnie przyznane uczelni w przypadku pozytywnych wyników w konkursie roku 2018. Były to prof. Tatiana Sakharova z Moskiewskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego oraz prof. Olena Andruszczenko z Charkowskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego.
