21 września Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego gościć będzie uczestników konferencji naukowej „Klauzula sumienia w państwie prawa” połączona z promocją książki pod tym samym tytułem.

INFORMACJA ORGANIZATORÓW:

Od przeszło roku, czyli od momentu kiedy media nagłośniły tzw. „sprawę Chazana”, problem klauzuli sumienia rozgrzewa do czerwoności opinię publiczną. Jak to w tego rodzaju sytuacjach bywa argumenty, którymi posługują się adwersarze toczonych debat, odznaczają się szczególnie silnym ładunkiem emocjonalnym. Nie sprzyja to naturalnie wymianie poglądów, ani tym bardziej możliwości zanalizowania istoty problemu… a szkoda. Szkoda, bowiem od przeszło 25 lat, czyli od pierwszych wolnych wyborów, na forum publicznym w zasadzie nie były podnoszone tak ważne i mające potencjalnie tak daleko idące konsekwencje dla demokratycznego państwa prawnego, kwestie. Problem klauzuli sumienia, wbrew wizji, którą zdaje się lansować część środowisk, nie sprowadza się bowiem do pytania czy określona osoba, np. lekarz, może narzucić innym swoją wizję świata, swój system wartości i pozbawić ich w ten sposób części przysługujących praw? Tak postawione pytanie, w warunkach demokratycznego państwa prawnego, nie może bowiem być traktowane poważnie. Problem dotyczy czegoś diametralnie różnego, a mianowicie możliwości wkraczania przez władzę w sferę wolności jednostek, możliwości ograniczenia jednostki w zakresie kierowania się w życiu jej własnym sumieniem, wartościami, które w najgłębszym przekonaniu uznaje za słuszne, właściwe, dobre, które stanowią zasadniczy punkt odniesienia w procesie podejmowania decyzji. Więcej – wartości, które współkonstytuują jej „ja”.

Przypadek Profesora Bogdana Chazana stanowić może punkt wyjścia do przeprowadzenia rzetelnej debaty, w którą zaangażowane zostaną szerokie kręgi społeczne, reprezentujące różne postawy wobec prawa i różne światopoglądy, dotyczącej fundamentalnych dla demokratycznego państwa prawnego kwestii. Debata ta, właściwie pokierowana, stworzyłaby przede wszystkim okazję do:

- zrekonstruowania i przedyskutowania wartości i zasad, które leżą u podstaw państwa prawa i społeczeństwa demokratycznego,

- przemyślenia kwestii natury praw, wolności i obowiązków obywatelskich,

- zrekonstruowania i przedyskutowania modelu relacji, które zachodzą między państwem, społeczeństwem i obywatelem w rzeczywistości demokratycznego państwa prawnego.

w konsekwencji przełożyłaby się na wzrost świadomości obywatelskiej i powiązanej z tym kultury prawnej, z czym u nas kiepsko. 

Przyjmując, iż wskazany wyżej cel, jest czymś, o co warto się starać, o co starać się w szczególności powinno środowisko akademickie, stworzony został zespół, który przygotował publikację analizującą klauzulę sumienia w wielu płaszczyznach: filozoficzno-prawnej, międzynarodowej, konstytucyjnej, karnej, cywilnej, administracyjno-prawnej i innych.

Podczas planowanej konferencji zostanie zaprezentowana i poddana dyskusji część wyników przeprowadzonych przez zespół badań.