Kolekcje Narodowe rodzaju Heliamphora i rodzaju Nepenthes to oryginalne grupy tropikalnych roślin owadożernych o liściach przekształconych w pułapki. Właścicielem obydwu kolekcji jest Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.
- Dzięki uprzejmości PTD i komisji oceniającej mamy na uczelni dwie Kolekcje Narodowe: rodzaju Heliamphora i rodzaju Nepenthes - mówi dr hab. Krzysztof Banaś, prof. UG, opiekun i twórca kolekcji roślin, Prodziekan ds. Studenckich i Kształcenia. Rodzaje Nepenthes i Heliamphora to oryginalne grupy tropikalnych roślin owadożernych o liściach przekształconych w pułapki.
W kolekcji rodzaju Heliamphora możemy podziwiać:
- 25 gatunków (136 różnych klonów),
- 9 taksonów niezidentyfikowanych,
- 75 krzyżówek.
Kolekcja rodzaju Nepenthes obejmuje:
- 134 gatunki (349 różnych klonów),
- 118 krzyżówek,
- w tym 15 niezidentyfikowanych.
Kolekcja Narodowa jest to najbogatsza, odpowiednio udokumentowana, wzorcowo oznaczona i prowadzona przez specjalistów systematyczna kolekcja roślinna. Właścicielem obydwu kolekcji jest Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Dr hab. Krzysztof Banaś, prof. UG z Katedry Ekologii Roślin Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, opiekun i twórca kolekcji roślin, jest również pomysłodawcą ustanowienia Międzynarodowego Dnia Roślin Mięsożernych oraz twórcą paludarium, które znajduje się na pierwszym piętrze gmachu Wydziału Biologii UG. To właśnie tam podziwiać możemy rośliny mięsożerne pochodzące z gór Ameryki Południowej.
Dr hab. Krzysztof Banaś o roślinach mięsożernych:
Rośliny mięsożerne są unikalne w królestwie roślin i produkują zmodyfikowane liście, które wabią, chwytają i zabijają owady i inne małe zwierzęta. Ich złożone liście są często niezwykłe w formie i dziwnie kolorowe. Ich wyspecjalizowane pułapki liściowe mogą produkować nektary, zapachy, a nawet środki odurzające, które odgrywają rolę w złożonym procesie chwytania, które ewoluowały i zostały udoskonalone tak, aby zmaksymalizować udane chwytanie ofiar zwierzęcych. Większość roślin mięsożernych łapie małe owady, czyli mrówki, pszczoły, chrząszcze, motyle, muchy, ćmy, pająki, osy, a czasami inne rodzaje zwierząt, w tym krocionogi, skolopendry, skorpiony i ślimaki. Większość roślin chwyta mikroskopijne zwierzęta, podczas gdy niektóre (jak dzbaneczniki) mogą łapać zwierzęta tak duże, jak kręgowce, w tym kijanki, narybek, żaby oraz, w rzadkich przypadkach, nawet gryzonie i ptaki.
Aby roślina była klasyfikowana jako mięsożerna, musi posiadać adaptacje, które umożliwiają: 1. wabienie zwierząt – zwykle za pomocą słodkiego zapachu, nektaru, wyrazistego zabarwienia lub innych efektów wizualnych; 2. chwytanie zwierząt – dzięki różnym formom morfologicznych adaptacji liści, które bezpośrednio lub pośrednio prowadzą do śmierci uwięzionych ofiar; 3. czerpanie korzyści ze zwierzęcych ofiar poprzez wchłanianie uwolnionych z ofiar składników odżywczych.
