Foto: Jurek Bartkowski, FOTOBANK.PL/UMS
Imię prof. Edwarda Brezy, językoznawcy, badacza języka polskiego i regionalnego nazewnictwa na Pomorzu, związanego przez całe życie naukowe z Uniwersytetem Gdańskim, nadała Rada Gminy Dziemiany jednej z ulic Kalisza, jego rodzinnej miejscowości.
Édwôrd Bréza - jãzëkòznajôrz, òd 1988 rokù profesor Gduńsczégò Uniwersytetu. Ùsôdzca wicy jak 2 200 robòtów, w tim wiele ksążków. Òn przëczëniwôł sã do rozwiju, òchronë i rozszerzwianiô kaszëbsczégò jãzëka w szkòłowim, akademicczim i òglowim ùżëcym.
Rada Gminy Dziemiany nadała imię prof. Edwarda Brezy (1932-2017) jednej z ulic Kalisza, rodzinnej miejscowości językoznawcy. Połączenie akademickiej wiedzy, przedmiotu naukowych badań z miejscem urodzenia, małą ojczyzną, jest wyrazem docenienia dorobku prof. Edwarda Brezy przez rodzinną społeczność.
Prof. Edward Breza był pierwszym językoznawcą, który uzyskał tytuł doktora habilitowanego w Uniwersytecie Gdańskim w 1978 roku, a także prodziekanem Wydziału Humanistycznego UG w latach 1978 - 1981 oraz dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej w okresie 1981 - 1991 r. W 1988 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1993 r. zwyczajnego.
Jego głównymi przedmiotami zainteresowania były: onomastyka (został m.in. członkiem Międzynarodowego Komitetu Onomastycznego w Lowanium - Belgia i Komisji Onomastycznej Komitetu Językoznawczego PAN), historia i współczesność języka polskiego oraz wpływ na niego języka łacińskiego, a także metodyka nauczania języka polskiego.
W dorobku naukowym prof. Edwarda Brezy szczególne miejsce zajęły badania nad kaszubszczyzną (był m. in. autorem, wspólnie z prof. Jerzym Trederem, Gramatyki kaszubskiej – 1981 r.), pomorskie i kaszubskie nazwy terenowe oraz osobowe (opracował m. in. w czterech tomach Nazwiska Pomorzan – 2001- 2022 r. oraz Toponimię powiatu kościerskiego – 1974 r.). Był laureatem konkursu Sopocka Muza w dziedzinie nauka oraz otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Kościerzyny.
Nauczyciel wielu pokoleń polonistów UG zmarł w 2017 roku.