W najbliższą sobotę 23 lipca odbędzie się już czwarty wykład online w ramach XX Letnich Spotkań z Nauką organizowanych przez Instytut Budownictwa Wodnego PAN, Instytut Oceanologii PAN, Wydział Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego. Referat pt. „Ci wspaniali wikingowie w swych pancernych Volvo... Obraz Szwecji i jej mieszkańców w polskich mediach w latach 1945-1989” wygłosi Prorektor ds. Studentów i Jakości Kształcenia dr hab. Arnold Kłonczyński, prof. UG.

Opis wykładu:

Cytat pochodzi z artykułu Pawła Kwiatkowskiego opublikowanego przez tygodnik „Perspektywy” w maju 1975 roku. Wskazuje na uproszczony i schematyczny obraz Szwecji i jej mieszkańców obecny w polskich mediach, a w szczególności w polskiej prasie po II wojnie światowej. Obowiązywały nadal stereotypy, które utrwaliły się w okresie międzywojennym. Polacy pamiętali szwedzkie zapałki i elektryfikację warszawskiego węzła kolejowego oraz aparaty telefoniczne Ericssona. Po wojnie doceniano pomoc szwedzkich organizacji charytatywnych, które przybyły z pomocą zrujnowanej Polsce.

Polska prasa interesowała się krajami zachodnimi a sąsiad z północy był swego rodzaju pomostem, gdyż neutralność Szwecji i deklaracje współpracy płynące od polityków tego kraju powodowały, że wzbudzała zaufanie, a jednocześnie model socjaldemokratycznego państwa opiekuńczego, który konsekwentnie wprowadzano w Szwecji powodowały, że nie traktowano tego państwa jak wroga zza żelaznej kurtyny. W 1954 roku pisano w prasie, że Szwecja staje się państwem otwartym na dialog i współpracę z państwami socjalistycznymi a rząd szwedzki popiera politykę pokojowego współistnienia. Kontakty ze Szwecją stały się wzorcowym przykładem tego, że państwa o innych ustrojach społeczno-gospodarczych mogą owocnie współpracować.

Szwecja była też wygodnym państwem, którym posługiwano się, aby krytycznie odnieść się do wewnętrznych problemów – w 1947 roku pojawiły się doniesienia informujące o pierwszych przejawach kryzysu, który dotknął gospodarkę szwedzką. Była to ważna informacja dla społeczeństwa polskiego, że bogaci Szwedzi też mają problemy i ich również dotknęły rozmaite ograniczenia. Pokazywano też różnice chwaląc rozwiązania polskie. Jacek Frühling pisał w „Dzienniku Polskim” o wielości towarów w sklepach, sielankowości życia codziennego ale zauważył, że : „Człowiek z Polski /.../ nie potrafi się tutaj zaaklimatyzować /.../ Po prostu unerwienie nasze jest inne” . Niewątpliwie obraz Szwecji i Szwedów był bogaty i zróżnicowany o czym świadczą tytuły niektórych artykułów prasowych w1958 pisano „Wolna miłość wódka, narkotyki i nuda („Tygodnik Zachodni”), w 1961roku: „Blaski i cienie życia ułatwionego” (Janusz Zabłocki, „Tygodnik Powszechny”), w 1975 roku: „Kraj bogaty, dobrze urządzony („Tygodnik Demokratyczny”), a w 1974 roku: „Seks , porno i miłość („Przemiany”).

Jak każdy stereotyp, również ten związany z wizerunkiem Szwecji w polskich mediach mówi więcej o tych, którzy go wytworzyli, niż o samym obiekcie.

dr hab. Arnold Kłonczyński, prof. UG, historyk, skandynawista, od 2001 roku pracownik naukowy Instytutu Historii Uniwersytetu Gdańskiego. Zajmuje się historią Skandynawii w XX wieku, stosunkami polsko – skandynawskimi, dziejami Polaków w Szwecji oraz zagadnieniami współczesnej dydaktyki historii. Autor ponad 60 publikacji naukowych, w tym monografii: Stosunki polsko – szwedzkie 1945 – 1956 (Gdańsk 2007); My w Szwecji nie porastamy mchem… Polacy w Szwecji w latach 1945-1980 (Gdańsk 2012) i redaktor kilku prac zbiorowych, w tym dotyczących historii Uniwersytetu Gdańskiego. Członek Instytut Bałtyckiego oraz Instytutu Polsko – Skandynawskiego w Kopenhadze. W latach 2012-2016 prodziekan Wydziału Historycznego, od 2016 roku prorektor Uniwersytetu Gdańskiego ds. studenckich i od 2020 r. ds. studenckich i jakości kształcenia.

Zapraszamy 23 lipca o 20:00.

W celu dołączenia do wydarzenia:

1. Konieczne jest wejście na Facebooka Letnie Spotkania z Nauką Link: https://www.facebook.com/LetnieSpotkaniaZNauka

2. O godz. 20.00 zostanie uruchomione wirtualne spotkanie, w które należy kliknąć. W uruchomionym okienku włączyć dźwięk (symbol głośniczka w prawym dolnym rogu).

3. W trakcie wykładu osoby zalogowane na Facebooku będą mogły zadawać pytania.

5. Po zakończeniu wykładu rozpocznie się dyskusja, w trakcie której zostaną odczytane zadane przez widzów pytania.

6. Wykład będzie rejestrowany. Po zakończeniu spotkania zostanie on opublikowane na Facebooku Letnich Spotkań z Nauką. Link: https://www.facebook.com/LetnieSpotkaniaZNauka