Opracowany przez prof. Marcina Pawłowskiego wynalazek - unikatowe w skali światowej urządzenie – samotestujący kwantowy generator liczb losowych otrzymał III miejsce w kategorii odkryć w 10. edycji konkursu „Eureka! DGP – odkrywamy polskie wynalazki”. Wśród nominowanych do nagrody znaleźli się także naukowcy z Katedry Chemii Fizycznej Wydziału Chemii UG: dr hab. Artur Sikorski, prof. UG i mgr Małgorzata Rybczyńska (czytaj tu).

27 czerwca w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia nagród dla zwycięzców w X edycji konkursu „Eureka! DGP - odkrywamy polskie wynalazki”. Patronat nad konkursem objęło Ministerstwo Edukacji i Nauki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Urząd Patentowy RP oraz Polska Akademia Nauk.

Wśród nagrodzonych odkryć docenionych przez jury Dziennika "Gazety Prawnej" znalazł się kwantowy generator liczb losowych. Urządzenie powstało w ramach współpracy dr hab. Marcina Pawłowskiego z naszego Uniwersytetu z prof. Gustavo Limo z chilijskiego Universidad de Concepción. Laureat z UG jest liderem Zespołu Kwantowego Cyberbezpieczeństwa i Komunikacji w Międzynarodowym Centrum Teorii Technologii Kwantowych UG.

Jednym z zastosowań samotestujących się generatorów liczb losowych są przypadki, w których kluczowe jest zaufanie użytkownika do faktycznej losowości wygenerowanych liczb. Tak jest na przykład w szyfrowaniu komunikacji. Wysoka jakość losowości bezpośrednio przekłada się na czas potrzebny do złamania klucza kryptograficznego lub hasła utworzonego za pomocą generatora.

- To, co wyróżnia nasze urządzenie, to możliwość testowania produkowanych liczb. Jest to o tyle ciekawe, że jest udowodnione, że nie można tego zrobić bez wykorzystania mechaniki kwantowej. Dlatego nasze urządzenie nie tylko dowodzi, że produkowane przez nie dane są bezpieczne, ale też że zachodzą w nim procesy niewytłumaczalne w fizyce klasycznej - mówi prof. UG Marcin Pawłowski.

Prace nad ochroną wynalazku, przeskalowaniem urządzenia i dostosowaniem go do urządzeń powszechnego użytku zostały sfinansowane m.in. z funduszy projektu Inkubator Innowacyjności 4.0, którego realizacja jest koordynowana przez Centrum Transferu Technologii UG.  Wynalazkiem, chronionym międzynarodowym patentem, zainteresowała się firma SEQURE SPA. Po okresie intensywnych negocjacji została z nią podpisana umowa licencyjna.

– Serdecznie gratulujemy naukowcom nagrody i cieszymy się,  że możemy wspierać ich w działaniach związanych z ochroną prawną i komercjalizacją wynalazku – mówi Katarzyna Gronowska, Dyrektorka Centrum Transferu Technologii UG. - Dzięki tym działaniom realne staje się połączenie biznesu z dziedziną nowych technologii kwantowych w zakresie cyberbezpieczeństwa - dodaje.

Proces ochrony wynalazków wraz z obsługą prawną koordynuje Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Gdańskiego, które aktywnie wspiera zespoły naukowo-badawcze UG przy wdrażaniu innowacyjnych technologii na rynek.

Rozmowa z naukowcem pod linkiem: Fotonem w hakerów. i na Portalu Naukowymi UG: Kryptografia kwantowa, czyli szyfry nie do złamania. Jak dzięki nauce niemożliwe uczynić możliwym

Wśród tegorocznych finalistów znaleźli się także naukowcy z Katedry Chemii Fizycznej Wydziału Chemii UG - dr hab. Artur Sikorski, prof. UG i mgr Małgorzata Rybczyńska, doktorantka, za metodę otrzymywania nowych form Nmesulidu - leku przeciwbólowego, która znacząco poprawia jego rozpuszczalność.

W poprzedniej edycji konkursu zwyciężył zespół naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego i Politechniki Wrocławskiej (dr inż. Wojciech Śledź (UG), dr Agata Motyka-Pomagruk (UG), prof. dr hab. Ewa Łojkowska (UG)).

W konkursie EUREKA! DGP uczestniczą polskie uczelnie, instytuty badawcze i jednostki naukowe PAN. Do czerwca w Magazynie DGP są opisywane wynalazki nominowane do nagrody głównej. Główna nagroda to 30 tys. zł dla zespołu, który pracował nad zwycięskim wynalazkiem, ufundowane przez Mecenasa Polskiej Nauki – firmę Polpharma – oraz kampania promocyjna dla uczelni lub instytutu o wartości 50 tys. zł w mediach INFOR PL SA (wydawcy Dziennika Gazety Prawnej), ufundowana przez organizatora.