W Letniej Szkole Promocji Wartości Demokratycznych wzięli udział studenci z Odeskiego Uniwersytetu Narodoweg im. Ilji Miecznikowa oraz uczelni zrzeszonych w ramach SEA-EU. Udało się to dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej.

W dniach 13-24 sierpnia na Uniwersytecie Gdańskim odbyła się Letnia Szkoła Promocji Wartości Demokratycznych. Celem postawionym przez organizujące ją Centrum Aktywności Studenckiej i Doktoranckiej było zainicjowanie dyskusji dotyczącej uniwersalnych wartości humanistycznych oraz ich wpływu na ustroje demokratyczne, szczególnie w kontekście eskalacji agresji rosyjskiej na Ukrainę.

Dla organizatorów oraz uczestników szkoły bardzo ważne było to, że wydarzenie odbyło się w Gdańsku, mieście będącym kolebką „Solidarności”, ruchu, który zapoczątkował przemiany demokratyczne w Polsce i w bloku wschodnim.

Niezwykle istotny pozostawał wymiar praktyczny szkoły. W ciągu kilkunastu dni uczestnicy mieli poznać podstawowe techniki fotograficzne i filmowe, które następnie pomogą im w rejestrowaniu otaczającego ich świata oraz krytycznej jego ocenie i dzieleniu się obserwacjami w przestrzeni medialnej.

Zajęcia z zakresu fotografii prowadzone były przez Mikołaja Janiaka z Zakładu Antropologii Obrazu Instytutu Dziennikarstwa UG. Dzięki nim uczestnicy poznali krótką historię fotografii i podstawowe techniki fotograficzne, które wykorzystali w terenie. Następnie poznali podstawy cyfrowej obróbki wykonanych przez siebie fotografii.

Z fotografią analogową w tradycyjnej ciemni zapoznała ich dr hab. Karolina Aszyk-Treppa, prof. UG, dzięki której studenci i doktoranci dowiedzieli się, jak zdjęcia wywoływano jeszcze 20 lat temu.

Dzięki warsztatom realizowanym przez Macieja Łojewskiego z Wydziału Sztuki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego oraz Studia Filmowego Małpa uczestnicy szkoły poznali techniczne podstawy realizacji filmów. Zobaczyli, jak wyglądają profesjonalne urządzenia związane z techniką filmową, a także jak robić dobre filmy bardziej dostępnymi narzędziami. Poznali również podstawy montażu filmowego i przygotowali krótkie filmy, które będzie można zobaczyć już wkrótce.

Jednym z podstawowych założeń szkoły było umożliwienie dyskusji dotyczącej wartości demokratycznych. O tych kwestiach w trakcie wykładu opowiedział dr hab. Jarosław Nocoń, prof. UG. Dzięki jego prelekcji uczestnicy poznali szereg pojęć dotyczących demokracji jako systemu, sposobów rozwiązywania sporów w jej ramach oraz wypracowywania konsensusu.

Dzięki spotkaniu z dr. Krzysztofem Piekarskim i dr. Tomaszem Lenkiewiczem uczestnicy dowiedzieli się, jak wyglądał system komunistyczny w PRL w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych oraz jak powstała i czym była „Solidarność”. Dowiedzieli się także, jak związek zawodowy pod kierownictwem Lecha Wałęsy wpłynął na upadek PRL i wywarł istotny wpływ na rozmontowanie systemu w całym bloku wschodnim. Spotkanie było tym bardziej cenne, że prelegenci opowiedzieli o tym, jak sami wspominają czasy powstania „Solidarności” i stanu wojennego.

O swoich wspomnieniach z lat osiemdziesiątych opowiedział Jarosław „Doktor” Janiszewski, lider między innymi grupy „Bielizna”, jednego z najistotniejszych zespołów muzycznych działających w ramach tzw. Gdańskiej Sceny Alternatywnej, czyli specyficznego (nie tylko ze względu na miejsce) nurtu w polskiej muzyce alternatywnej. Jarosław Janiszewski nie tylko opowiedział o tym, jakie miejsce na muzycznej mapie Polski zajmowała muzyka GSA, ale także o tym, jak rzeczy na pozór niezwiązane z polityką w czasach rządów autorytarnych taki wymiar zyskiwały ze względu na opresyjność władz państwowych. Artysta zaprezentował również teledyski grupy „Bielizna” o wydźwięku społeczno-politycznym, a także wykonał kilka utworów na żywo, co wywołało aplauz ze strony publiczności.

Na zakończenie szkoły odbyło się spotkanie z Prorektorem ds. Studentów i Jakości Kształcenia dr hab. Arnoldem Kłonczyńskim, prof. UG. W trakcie spotkania uczestnicy otrzymali certyfikaty ukończenia szkoły, mogli dowiedzieć się o tym, jak przebiegała dotychczasowa współpraca Uniwersytetu Gdańskiego z uczelnią z Odessy i uniwersytetami zrzeszonymi w SEA-EU oraz jakie są plany odnośnie współpracy na przyszłość. Dyskutowano także kwestie możliwych wielostronnych wymian akademickich, funkcjonowania interdyscyplinarnych międzynarodowych zespołów badawczych oraz tego, jak uczelnia z Ukrainy odnajdzie się w europejskiej przestrzeni szkolnictwa wyższego.

Oprócz warsztatów i spotkań uczestnicy wzięli także udział w wizytach studyjnych w gdańskich muzeach.

Tekst i fot. Łukasz Bień