- Wynalazek pod nazwą „Sekwencje rekombinowanych flawiwirusowych cząstek wirusopodobnych oraz ich medyczne zastosowanie do zapobiegania zakażeniom wirusem Zika”, decyzją UPRP, zyskuje ochronę w Polsce - informuje Dyrektor Centrum Transferu Technologii Uniwersytetu Gdańskiego Katarzyna Gronowska. Jednostka odpowiedzialna jest za koordynację procesu ochrony intelektualnej wynalazku.

Urząd Patentowy RP podjął decyzję o przyznaniu patentu (Pat. 243688) na wynalazek Sekwencje rekombinowanych flawiwirusowych cząstek wirusopodobnych oraz ich medyczne zastosowanie do zapobiegania zakażeniom wirusem Zika naukowcom z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed. Nad wynalazkiem pracował zespół naukowców pod kierunkiem dr hab. Eweliny Król, prof. UG, w składzie: dr Gabriela Brzuska, dr Anna Czarnota i prof. dr hab. Bogusław Szewczyk.

Zakażenie wirusem Zika, przenoszonym przez komary, zwykle wywołuje łagodne objawy lub przebiega bezobjawowo, ale może powodować poważne wady wrodzone u niemowląt urodzonych przez kobiety zakażone w czasie ciąży. Wirus ten został dostrzeżony na świecie podczas epidemii w latach 2015-2016,  której główne ogniska znajdowały się w Ameryce Środkowej i Południowej. Mimo przeznaczenia zaraz po wybuchu epidemii znacznych środków na opracowanie szczepionki,  obecnie na rynku nadal nie ma zatwierdzonych preparatów przeciwko wirusowi Zika. Prace nad większością produktów pozostają wciąż w fazie przedklinicznej lub wczesnoklinicznej.

- Technologia, nad którą badania prowadził nasz zespół, dotyczy rekombinowanych flawiwirusowych antygenów białkowych w postaci cząstek wirusopodobnych, które mogą być wykorzystane jako preparaty szczepionkowe przeciwko wirusowi Zika oraz jako elementy testów diagnostycznych - opowiada Dziekan Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed prof. Ewelina Król, kierowniczka projektu. - Nasze rozwiązanie prezentuje metody oczyszczania opracowanych antygenów z komórek eukariotycznych na skalę laboratoryjną i będzie mogło być wykorzystane również do oczyszczania antygenów na skalę półprzemysłową - dodaje.

Rekombinowane flawiwirusowe antygeny białkowe opierają się na kombinacji różnych regionów białek strukturalnych flawiwirusów (wirus Zika, wirus kleszczowego zapalenia mózgu). Takie połączenie pozwala na efektywną produkcję białek w komórkach w różnych systemach ekspresji genów. Przyczynia się to do powstawania cząsteczek wirusopodobnych (VLPs), na powierzchni których znajdują się epitopy konformacyjne.

Preparat szczepionkowy przeciwko wirusowi Zika prowadzi do jego neutralizacji w organizmie człowieka. Produkcja rekombinowanych szczepionek nie wymaga pracy z żywym wirusem, co wpływa na redukcję wysokich kosztów wytwarzania antygenów.

- Wynalazek jest przedmiotem zgłoszenia także do Europejskiego Biura Patentowego (EPO) oraz Międzynarodowego systemu patentowego (PCT) - dodaje Katarzyna Gronowska.