Czy leczenie antybiotykoopornych infekcji za pomocą bakteriofagów, czyli wirusów niszczących komórki bakteryjne, jest bezpieczne dla człowieka? To postanowili sprawdzić biolodzy z Uniwersytetu Gdańskiego we współpracy z naukowczynią z  Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Wyniki ich badań sugerują, że terapia fagowa może być uznana za metodę bezpieczną. Publikacja ukazała się w jednym z najbardziej prestiżowych czasopism naukowych na świecie - „Nature Communications”.

Jednym z problemów współczesnej medycyny są antybiotykooporne infekcje bakteryjne, przeciw którym, jak sama nazwa wskazuje, antybiotyki są bezskuteczne. Poszukuje się zatem alternatywnych metod leczenia tych chorób. Jedną z nich jest użycie bakteriofagów (w skrócie fagów), czyli wirusów zakażających komórki bakteryjne i niszczących je. 

- Problemem jednak była do tej pory niepewność co do bezpieczeństwa użycia bakteriofagów. Są to przecież wirusy, a nasz organizm, gdy zetknie się z wirusami, uruchamia odpowiedź immunologiczną, która - jeśli byłaby intensywna - byłaby niekorzystna w przypadku terapii fagowej - tłumaczy prof. Grzegorz Węgrzyn.

W publikacji pt. „Bacteriophage DNA induces an interrupted immune response during phage therapy in a chicken model” autorzy wykazali, że w odpowiedzi na pojawienie się DNA bakteriofaga komórki zwierzęce rozpoczynają procesy, które mogłyby prowadzić do uruchomienia silnej reakcji immunologicznej, jednak są one na specyficznym etapie hamowane. Zablokowanym etapem jest produkcja dwuniciowych cząsteczek RNA, które są konieczne do uruchomienia ostatniego etapu pełnej wrodzonej odpowiedzi immunologicznej. Reakcja nie następuje, ponieważ DNA bakteriofaga nie jest rozpoznawane przez enzym występujący w komórkach zwierzęcych, a także ludzkich.

- Wyniki te nie tylko stanowią odkrycie mechanizmu przerwanej reakcji immunologicznej w odpowiedzi na bakteriofagi, ale wskazują na to, że terapia fagowa może być uznana za metodę bezpieczną, dającą więc nadzieję na skuteczne zwalczanie chorobotwórczych bakterii opornych na antybiotyki - wyjaśnia prof. Grzegorz Węgrzyn.

Autorami publikacji jest 8 naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego oraz naukowczyni z Uniwersytetu Rolnicznego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie:

• dr Magdalena Podlacha
• dr Lidia Gaffke
• mgr Łukasz Grabowski
• dr Jagoda Mantej
• mgr Michał Grabski
• dr hab. Małgorzata Pierzchalska, prof. URK
• dr hab. Karolina Pierzynowska
• prof. dr hab. Grzegorz Węgrzyn
• prof. dr hab. Alicja Węgrzyn