Prof. Krzysztof Pomian doktorem honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego

fot.

Wybitny filozof, historyk i publicysta, prof. dr hab. Krzysztof Pomian, otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Uroczystość związana z nadaniem godności honorowej odbyła się w Dworze Artusa 10 maja br.

- Tytuł doktora honoris causa to najwyższa godność honorowa w uczelni. W Uniwersytecie Gdańskim nagradzamy nią wybitne osobistości, które mają wpływ nie tylko na naukę, ale też na nasze, również pozaakademickie, życie - powiedział Rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. dr hab. Piotr Stepnowski. - Nie tylko honorujemy zasłużone osobistości, ale również wzbogacamy w ten sposób swoją społeczność o ich doświadczenie i mądrość. Banalne, ale prawdziwe jest stwierdzenie, że historia tworzy się każdego dnia, umożliwia nam zrozumienie teraźniejszości i przygotowanie się na przyszłość, pozwalając  korzystać z doświadczeń poprzednich pokoleń.

Prof. Krzysztof Pomian jest ósmym historykiem i siedemdziesiątą pierwszą osobą, która otrzymała tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. W komisji opiniującej przyznanie godności honorowej zasiedli: Dziekan Wydziału Historycznego UG dr hab. Arkadiusz Janicki, prof. UG, prof. dr hab. Stanisław Rosiek i prof. dr hab. Wiesław Długokęcki, natomiast recenzentami byli prof. dr hab. Tomasz Jasiński, prof. dr hab. Antoni Ziemba oraz prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk.

Prof. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk wygłosiła także laudację. W swoim wystąpieniu nawiązała do początków kariery naukowej prof. Krzysztofa Pomiana na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie obronił rozprawę doktorską w 1965 r. oraz habilitacyjną w 1968 r. - w tym samym roku został wyrzucony z uczelni za udział w wydarzeniach marcowych. 

- Profesor zaangażował się w przygotowywanie aplikacji Gdańska do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury. Przez wiele lat wspierał swą wiedzą konstruowanie wystawy stałej Muzeum II Wojny Światowej jako członek Kolegium Programowego  - wymieniała laudatorka. - W latach 2008-2016 był członkiem jury nagrody literackiej „Europejski Poeta Wolności” i regularnie przyjeżdżał do Gdańska na posiedzenia tego gremium, przy okazji wygłaszając wykłady i odczyty.

Po laudacji Dziekan Wydziału Historycznego prof. UG Arkadiusz Janicki odczytał dyplom, a Rektor prof. Piotr Stepnowski na podstawie uchwały Senatu UG oficjalnie nadał prof. Krzysztofowi Pomianowi tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego za „odważne podążanie nieprzetartymi ścieżkami wiedzy i poszukiwanie prawdy; za wyznaczanie nowych obszarów badawczych; za wkład w rozwój globalnej humanistyki oraz za badania nad dziejami muzealnictwa światowego”. 

O więzi z Gdańskiem opowiedział także sam prof. Krzysztof Pomian w swoim wykładzie. Poza doświadczeniami wymienionymi przez prof. Małgorzatę Omilanowską-Kiljańczyk, wspomniał także o współpracy z gdańskim wydawnictwem słowo/obraz terytoria oraz o nagrodzie Neptun, którą w 2018 r. otrzymał z rąk Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamowicza. 

Znacząca część wystąpienia prof. Krzysztofa Pomiana była poświęcona transgresji. W szczególności przekraczaniu granic w kulturze europejskiej i skutkom tych działań, od wojen religijnych, przez kolonizację, po historię najnowszą. Sam dobór tematu wykładu był subtelnym ukłonem w stronę Gdańska, jako że „Transgresje” to tytuł serii wydawniczej redagowanej przez silnie związaną z Gdańskiem prof. dr hab. Marię Janion.

- Transgresja zainicjowana przez dynamikę poznawczą zaowocowała bowiem w XX wieku kolejnym przekroczeniem granic człowieczeństwa na niebywałą skalę, wpierw w okopach pierwszej wojny światowej, a później w zbrodniach totalitaryzmów: w Zagładzie i w Gułagu. Historia transgresji była historią tworzenia i postępów, a zarazem historią destrukcji i bestialstwa. Czy mogła być inna? Jednomyślnej odpowiedzi nie ma i być nie może. Czy może i powinna być inna w przyszłości? A jeśli tak, to jak spowodować, by była? - zakończył wystąpienie prof. Krzysztof Pomian.

Gratulacje nowemu doktorowi honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego złożył w imieniu Prezydent Miasta Gdańska Aleksandry Dulkiewicz jej zastępca Piotr Grzelak. W liście gratulacyjnym Pani Prezydent szczególnie podziękowała za promowanie przez profesora wartości europejskich i projektu wspólnej Europy. Następnie w imieniu  Wojewody Pomorskiej Beaty Rutkiewicz głos zabrał Wicewojewoda Emil Rojek, który podziękował prof. Krzysztofowi Pomianowi za całokształt jego działalności naukowej, dydaktycznej oraz muzealniczej.

Uroczystość zakończył występ Akademickiego Chóru Uniwersytetu Gdańskiego. Asystent Dyrygenta Filip Cieszyński wykonał Preludium Des-dur Op.28 Nr 15 Fryderyka Chopina, nazywane także preludium deszczowym, a chórzyści zaśpiewali pieśń Indian południowoamerykańskich z plemienia Keczua pt. „Hymn do słońca”.

Marcel Jakubowski, fot. Alan Stocki