Czy sztuczna inteligencja może mieć zdolność prawną? Jak rozwiązać kwestię udziału SI w procesie twórczym, a w konsekwencji - uwzględnić ją w kontekście prawa własności intelektualnej? Problematyka SI stała się jednym z zagadnień międzynarodowej konferencji naukowej „Patent Conference 12”, zorganizowanej przez Wydział Prawa Uniwersytetu San Diego w dniach 12-13 kwietnia 2024 r. Na konferencji, poświęconej aktualnym zagadnieniom prawa patentowego referat wygłosił dr Krzysztof Czub.

Problematyka sztucznej inteligencji i jej udziału w procesie twórczym jest niezmiernie istotna dla działalności naukowej, a także artystycznej czy wynalazczej. W świecie nauki i w gronie praktyków z dziedziny własności intelektualnej toczy się obecnie dyskusja, czy SI może być twórcą/współtwórcą utworów czy przedmiotów własności przemysłowej, zwłaszcza wynalazków, wzorów użytkowych lub przemysłowych. Rodzą się również pytania o to, kto i na jakich zasadach nabywa prawa do rezultatów (wytworów) wygenerowanych przez SI.

Jakkolwiek emancypacja sztucznej inteligencji - prowadząca do jej prawnego upodmiotowienia - na dzień dzisiejszy wydaje się mało prawdopodobna (czego odzwierciedleniem jest choćby przyjęte w UE rozporządzenia AI Act), to jednak ze względu na dynamiczny rozwój SI powinna być co najmniej rozważana. Zdaniem dr. Krzysztofa Czuba z Katedry Prawa Cywilnego WPiA: - Lepiej przygotować zawczasu scenariusze i teoretyczne konstrukcje prawne niż czekać biernie na kolejny skok technologiczny.

Przedstawiony podczas konferencji referat dr. Krzysztofa Czuba pt. „Should AI Be a Subject of Rights Derived from Creativity?” poświęcony był właśnie kwestii potencjalnej podmiotowości sztucznej inteligencji. Autor przedstawił w nim potencjalne ścieżki nadania sztucznej inteligencji zdolności prawnej - lub zapewnienia i wyjaśnienia jej udziału w procesie twórczym w inny (niezakładający upodmiotowienia) sposób. Wystąpienie, stanowiące próbę porównania podejścia europejskiego i amerykańskiego do zagadnienia SI w kontekście prawa własności intelektualnej, spotkało się z dużym zainteresowaniem uczestników i stanowi ważny głos w debacie nad rolą sztucznej inteligencji we współczesnym i przyszłym świecie.