W ramach konkursu ogłoszonego przez Dziekana Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego 16 młodych, ambitnych badaczy otrzyma dofinansowanie na realizację swoich projektów. Zwycięzcy wyłonieni zostali przez Wydziałową Komisję ds. Oceny Projektów Badawczych Młodych Naukowców.

Na konkurs wpłynęło 37 wniosków, z których 16 uzyskało finansowanie ze środków wydziałowych. Jak podkreśla prodziekan ds. naukowych Wydziału Biologii UG, tego typu konkursy stanowią duże wsparcie młodych badaczy.

- Konkurs Projektów Badawczych Młodych Naukowców na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, ogłaszany co roku przez Dziekana WB, to program grantowy skierowany do doktorantów ze studiów doktoranckich i szkoły doktorskiej oraz młodych pracowników ze stopniem doktora. Stanowi wsparcie młodych badaczy w realizacji zadań związanych z przygotowywaniem pracy doktorskiej, czy wstępnych elementów pracy habilitacyjnej, a także innych indywidualnych projektów badawczych. Realizacja samodzielnych projektów na tym etapie naukowym rozwija umiejętności związane z planowaniem badań, racjonalnym gospodarowaniem środkami finansowymi, ale też przygotowuje do aplikowania o środki zewnętrzne -  mówi prof. Joanna Izdebska, prodziekan ds. naukowych Wydziału Biologii UG.

Wyniki konkursu młodych naukowców 2021

Najwyższe dofinansowanie, w kwocie 7,5 tys. zł, uzyskały w konkursie trzy projekty badawcze: dr Karoliny Pierzynowskiej z Katedry Biologii Molekularnej, dr Urszuli Zarzeckiej z Katedry Biochemii Ogólnej i Medycznej oraz mgr Jagody Mantej z Katedry Biologii Molekularnej.

Dr K. Pierzynowska planuje skupić się na badaniach dotyczących mukopolisacharydozy, bardzo rzadkiej choroby genetycznej występujące u dzieci. Tytuł jej projektu to: Rola szlaku Xc/GSH/GPX4 w zaburzeniach ferroptozy w komórkowym i mysim modelu mukopolisacharydozy typu I.

- Mimo pracy wielu ośrodków badawczych chorób tych nie można wyleczyć, a dostępna terapia polega na dożylnym podawaniu enzymu, którego w organizmie pacjentów brakuje. Okazuje się jednak, że i ten enzym nie usuwa wszystkich objawów choroby – tłumaczy dr Karolina Pierzynowska. - Projekt, który realizuję, skupia się więc na poszukiwaniu nowych, nie opisanych wcześniej przyczyn tej rzadkiej choroby ze szczególnym naciskiem na proces ferroptozy czyli śmierci komórki zależnej od zaburzeń poziomu żelaza. Badania obejmą zarówno komórki pobrane od pacjentów z mukopolisacharydozą jak i mysi model tej choroby i pozwolą odpowiedzieć czy wydajność procesu ferroptozy ulega zaburzeniom w przypadku tej choroby, a także jakie inne czynniki temu towarzyszą czyli jak do tego dochodzi. Dane te pozwolą być może zaprojektować w przyszłości nową terapię, która celowałaby w nowo odkryte zaburzenia i charakteryzowałaby się większą skutecznością niż leczenie stosowane dzisiaj. 

Koncepcja molekularnej mimikry pomiędzy zewnątrzkomórkowymi białkami szoku termicznego z białkiem powierzchniowym S wirusa SARS-CoV-2 to z kolei tytuł projektu realizowanego przez mgr Jagodę Mantej, która zamierza dokonać oceny poziomu krążących autoprzeciwciał skierowanych przeciwko ludzkim białkom Hsp (anty-Hsp) obecnych zarówno u tzw. ozdrowieńców (anty-SARS-CoV-2 IgG-pozytywnych), jak i osób zaszczepionych przeciwko COVID-19.

- Infekcja spowodowana wirusem SARS-CoV-2 wywołuje ostrą chorobę zakaźną układu oddechowego (COVID-19), która objawia się szerokim spektrum symptomów - od zespołu grypopodobnego do niewydolności wielonarządowej. Naturalną obroną organizmu w trakcie infekcji tym wirusem jest wytwarzanie neutralizujących przeciwciał anty-SARS-CoV-2. Przypuszcza się, że wirus SARS-CoV-2 może również przyczynić się do powstania autoimmunizacyjnej reakcji zapalnej wynikającej z istnienia podobieństw immunogennych peptydów – epitopów (teoria molekularnej mimikry) obecnych zarówno w białkach ludzkich i wirusa. Okazuje się, że takie podobieństwa mogą dotyczyć ludzkich białek szoku termicznego (ang. heat shock proteins, Hsp). Zlokalizowane w cytoplazmie i organellach komórkowych wysoce konserwowane w ewolucji białka Hsp mogą być uwalniane do przestrzeni pozakomórkowej w warunkach stresowych i stać się celem krążących przeciwciał anty-SARS-CoV-2 – tłumaczy mgr Jagoda Mantej. - Aby potwierdzić powyższą hipotezę, planuję dokonać oceny poziomu krążących autoprzeciwciał skierowanych przeciwko ludzkim białkom Hsp (anty-Hsp) obecnych zarówno u seropozytywnych ozdrowieńców (anty-SARS-CoV-2 IgG-pozytywnych), jak i osób immunizowanych szczepionką mRNA przeciwko COVID-19. Uzyskane wyniki badań przeprowadzonych w ramach niniejszego projektu pozwolą na weryfikację postawionej hipotezy o potencjalnym podobieństwie immunologicznym między białkami wirusa SARS-CoV-2 a ludzkimi białkami szoku termicznego – dodaje.