Doświadczenie silnego i długotrwałego stresu w okresie prenatalnym może mieć szkodliwy wpływ zarówno na rozwój płodu, jak i na ogólną sytuację położniczą kobiety. To z kolei może skutkować przedwczesnym porodem, niską masą urodzeniową dziecka, a nawet, w najtrudniejszych przypadkach, zagrożeniem zdrowia i życia mamy. Badaczki z Polski, Ukrainy i Hiszpanii poszerzają badania dotyczące depresji okołoporodowej o nową społeczność - uchodźczyń z Ukrainy.

Projekt pod nazwą Przystanek MAMA, realizowany m.in. przez psychologów z Uniwersytetu Gdańskiego, jest już dostępny nie tylko dla polskich kobiet zmagających się z depresją poporodową, ale też dla uchodźczyń, dla których ucieczka przed wojną jest na tyle stresująca, że powoduje wzrast ryzyka popadnięcia w depresję.

- Negatywne skutki ekspozycji na konflikt zbrojny zdają się potwierdzać liczne badania. W ich analizach zaobserwowano istotny związek między doświadczeniem przez matkę wojny, a niższą masą urodzeniową dziecka. Część badań wskazuje również na istnienie powiązań między ekspozycją na konflikt zbrojny matki, a zwiększoną liczbą martwych porodów lub przedwczesnych narodzin - mówi dr Magdalena Chrzan-Dętkoś, koordynatorka merytoryczna projektu Przystanek MAMA w regionie północnym, pracownik Zakładu Psychologii i Psychopatologii Rozwoju Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego. - Przykładowo badania prowadzone przez Radnočić’a i zespół pokazują, że śmiertelność okołoporodowa w Bośni i Hercegowinie była znacząco wyższa w okresie wojny (Radončić et al., 2008). Również zaobserwowano wzrost odsetka porodów przedwczesnych (Fatušić et al., 2005). Stres, izolacja społeczna, różne przyjęcie w kraju goszczącym młode matki, bariera językowa w szpitalu mogą zwiększać ryzyko zachorowania na depresję. Dlatego na naszej stronie Edynburska Skala Depresji Poporodowej oraz inne materiały dostępne są również w języku ukraińskim.

Badania będą miały charakter ankietowy, można więc dołączyć do nich z każdego miejsca na świecie. Wystarczy kliknąć w link: Mama – Otro sitio más de Blogs UNED

- Do tej pory udało nam się przebadać ok 100 uchodźczyń z Ukrainy - nie tylko pod kątem depresji poporodowej, ale też innych objawów związanych z doświadczeniami wojennymi (trauma, stałe napięcie emocjonalne, stres, przemoc fizyczna, seksualna itp.). Te doświadczenia dają bardzo złożony obraz kliniczny, co przekłada się niestety na nasilenie objawów okołodepresyjnych po porodzie – dodaje dr Magdalena Chrzan-Dętkoś. - Częścią naszych działań jest też edukowanie położnych, które mają bezpośrednią styczność z pacjentkami,  w obszarze opieki zorientowanej na traumę.

W projekcie uczestniczą też badaczki z Ukrainy i Hiszpanii. W spotkaniu zorganizowanym na Wydziale Nauk Społecznych UG naukowczynie opowiadały o tym badaniu i o podjętych już krokach.

- Nasze badanie ma na celu diagnozę stanu psychicznego kobiet w ciąży z Ukrainy oraz młodych matek. Celem jest zrozumienie, w jaki sposób wojna może wpłynąć na stan poporodowy oraz zmniejszenie poziomu lęku u badanych. Jest to bardzo ważne, ponieważ kobiety z Ukrainy wymagają wsparcia medycznego i psychicznego w tej trudnej sytuacji. Badanie ma również na celu zrozumienie, jak różne kraje mogą pomóc tym osobom poradzić sobie z doświadczeniem wojny – mówi dr Alyona Vavilova z z Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki w Kijowie.

Wyniki badań będą mogły posłużyć m.in. do stworzenia najbardziej odpowiednich dla tej grupy form wsparcia, nie tylko w postaci klasycznej terapii psychologicznej, ale działań psychoedukacyjnych oraz wytycznych dla personelu medycznego.

Informacje o depresji poporodowej, faktach i mitach, grupie wsparcia dla matek itp. są dostępne na stronie Przystanek Mama.