Urząd Patentowy RP przyznał dwa patenty na innowacyjne środki antybakteryjne interdyscyplinarnemu zespołowi naukowczyń z Wydziału Chemii oraz z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed.

Innowacyjne rozwiązania zostały opracowane w Zakładzie Badania Związków Biologicznie Czynnych na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii UG i GUMed przez dr Martę Krychowiak-Maśnicką i prof. dr hab. inż. Aleksandrę Królicką przy współpracy z dr Aleksandrą Bielicką-Giełdoń z Wydziału Chemii UG.

Opracowane formuły łączące srebro z naftochinonami, skutecznie zwalczają bakterie Pseudomonas aeruginosa, wykazujące oporność na wiele antybiotyków oraz wywołujące trudne w leczeniu infekcje u ludzi i zwierząt, m.in. infekcje ran.

Patenty obejmują dwa wynalazki:

• mieszanina naftochinonu i srebra oraz zastosowanie mieszaniny jako środka przeciwbakteryjnego do zwalczania Pseudomonas aeruginosa (nr patentu 245017)
• mieszaniny 5-hydroksy-2-metylo-1,4-naftochinonu i preparatów srebra do zastosowania jako środek przeciwbakteryjny do zwalczania Pseudomonas aeruginosa (nr patentu 245203).

Opracowane wynalazki wykorzystują zjawisko synergii srebra i naftochinonów, które przybiera bardzo ciekawą formę w przypadku P. aeruginosa – bakterii opornej na wiele związków, w tym na naftochinony. Naftochinon nie wykazujący aktywności przeciwbakteryjnej wobec P. aeruginosa ulega aktywacji w obecności nieaktywnych dawek srebra, co skutkuje skutecznym zwalczaniem tej bakterii oraz znaczącą redukcją aktywnych dawek obu substancji.

Opracowane wynalazki mogą być szczególnie przydatne w terapii ran, zwłaszcza przewlekłych, gdzie zawodzą konwencjonalne antybiotyki.

- Praca nad wynalazkami była długotrwałym procesem, który rozpoczął się w trakcie mojego doktoratu – podkreśla dr Marta Krychowiak-Maśnicka, kierująca badaniami. – W  toku badań opracowałyśmy formuły, które nie tylko skutecznie zwalczają oporne bakterie, ale także minimalizują ryzyko wystąpienia oporności na nowy środek. Cały czas pracuję nad dalszym rozwojem technologii opartej na synergii, m.in. nad optymalizacją sposobu podania mieszanin. Jednym z największych wyzwań jest optymalizacja składu mieszanin po to, aby maksymalizować efekt synergii i skutecznie zwalczać bakterie, a jednocześnie minimalizować toksyczność wobec komórek eukariotycznych.

Naukowczynie, kontynuując prace badawcze, opracowały preparat, łączący naftochinon ze źródłem srebra, o silnym działaniu przeciwbakteryjnym, który został przebadany przy użyciu zwierzęcego modelu rany. Badania te, podnoszące poziom technologiczny wynalazku, zostały sfinansowane przez Centrum Transferu Technologii UG z funduszy programu „Inkubator Innowacyjności 4.0”.

Proces ochrony własności intelektualnej od zgłoszenia wynalazków do uzyskania patentów prowadził zespół specjalistów z Centrum Transferu Technologii UG.