- Karl Dedecius to jedna z kluczowych postaci, która utorowała drogę do zbliżenia polsko-niemieckiego po kataklizmie II Wojny Światowej – wyjaśnia dr hab. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk prof. UG, z instytutu Filologii Germańskiej UG, oraz prezes Stowarzyszenia Güntera Grassa w Gdańsku. W ramach Roku Karla Dedeciusa Instytut Filologii Germańskiej UG organizuje konkurs recytatorski dla uczniów szkół ponadpodstawowych z Pomorza.
Konkurs pt. Panorama poetycka Karla Dedeciusa adresowany jest do uczniów szkół ponadpodstawowych województwa pomorskiego, a organizowany jest przez Instytut Filologii Germańskiej UG przy udziale dr hab. Marion Brandt prof. UG i dr Eweliny Damps. Projekt jest współfinansowany przez Konsulat Generalny RFN w Gdańsku i Fundację im. Johanna Gottfrieda Herdera UG, a jego partnerami są Europejski Uniwersytet Viadrina, Centrum Herdera w Gdańsku, Stowarzyszenie Güntera Grassa w Gdańsku.
Konkurs został zorganizowany z okazji setnej rocznicy urodzin Karla Dedeciusa, niemieckiego tłumacza i popularyzatora literatury polskiej. - W dużej mierze dzięki jego przekładom i działaniom promocyjnym poezja polska ma silną pozycję wśród czytelników niemieckich – tłumaczy dr hab. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, prof. UG. - Dedecius zmieniał świat w stanie zimnej wojny, podzielony traumami wojennymi i żelazną kurtyną. A jako narzędzie zmian sięgnął po literaturę - dodaje. Dedecius tłumaczył teksty ponad 300 poetów i prozaików, w tym Mickiewicza, Miłosza, Szymborskiej, Różewicza, Leca, Herberta i Wojtyły. Z wieloma korespondował, z niektórymi utrzymywał nawet przyjacielskie stosunki.
Dr hab. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk, prof. UG, podkreśla, że nazwisko Dedeciusa należy wymieniać jednym tchem obok Güntera Grassa, Siegfrieda Lenza, Marion Gräfin Dönhoff, Klausa Bismarcka czy Christiana Grafa von Krockowa. - Wszyscy oni wychowali się na polsko-niemieckim pograniczu - dodaje. - Przekładając i promując polską literaturę przełamywał dominujący w świadomości powojennych Niemiec zachodnich obraz Polaków – narodu kultury peryferyjnej i Vertreiber − tych, którzy wypędzili Niemców z ich domów i małych ojczyzn na Wschodzie.
Wydał kilkadziesiąt antologii i tomów indywidualnych pisarzy. Był także edytorem 50-tomowej serii Polnische Bibliothek (Biblioteka Polska), obejmującej literaturę polską od średniowiecza po współczesność. Za opus vitae uznawana jest 7-tomowa Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts (Panorama literatury polskiej XX wieku).
Germaniści podkreślają, że postać Karla Dedeciusa i dzieło jego życia wymagają przypominania. - Zwłaszcza w obecnym czasie wzmożenia tendencji nacjonalistycznych w otaczającym nas świecie i ożywiania stereotypu niemieckiego wroga w polskim dyskursie publicznym – podkreśla dr hab. Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk prof. UG.
Konkurs recytatorski z okazji jubileuszu urodzin Karla Dedeciusa ma propagować czytelnictwo wśród młodzieży, wzbudzić jej zainteresowanie przekładem literatury polskiej na język niemiecki, a także upowszechnić jego twórczość. Istotne jest także wspieranie talentów aktorskich i promocja uzdolnionych uczniów.
Uczestnicy konkursu będą mieli za zadanie zaprezentowanie wybranego wiersza w dwóch wersjach językowych: zarówno w oryginale, jak i w tłumaczeniu Dedeciusa. Oceniając nadesłane prace m.in. pod względem: interpretacji utworów, jasności przekazu, wyrażania emocji i poprawności językowej komisja konkursowa wyłoni 15 finalistów, którzy zaprezentują przed dwa wiersze podczas występu w sali teatralnej Wydziału Filologicznego UG lub poprzez platformę MS Teams. Nagrodami dla laureatów będą książki oraz udział w warsztatach – teatralnym i translatorycznym, związanych z tematyką konkursu.
Nagrane jednego wystąpienia należy przesłać na adres mailowy: eliza.szymanska@ug.edu.pl w formie pliku lub za pośrednictwem wetransfera do 30.04.2021 r.