O mentorkach, młodych badaczkach i tym, co stoi im na przeszkodzie rozmawiały wybitne naukowczynie z Uniwersytetu Gdańskiego. 27 marca otwarcie, tym razem w naszej uczelni, wystawy „Pionierki, badaczki, liderki. Kobiety gdańskiej nauki” uświetniła debata, w której wzięły udział prof. Małgorzata Książek-Czermińska, prof. Anna Zielińska-Głębocka, prof. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk oraz prof. Joanna Kruczalak-Jankowska. Dyskusję prowadził dr Maciej Goniszewski. 

- Rozpoczynamy nowy etap w historii Uniwersytetu Gdańskiego. Uniwersytetu takiego, jakim chcemy, żeby był: otwartego, równego, odpowiedzialnego i na wskroś inkluzywnego - powiedział na początku spotkania Rektor UG prof. dr hab. Piotr Stepnowski. 

Po wypowiedzi Rektora UG dr Maciej Goniszewski, przedstawił uczestniczki debaty: 

• Prof. dr hab. Małgorzatę Książek-Czermińską, profesor honorową Uniwersytetu Gdańskiego, pod wieloma względami pionierkę. - Badaczka z Wydziału Filologicznego w 1999 r. była pierwszą kandydatką na stanowisko Rektora UG - opowiadał moderator. - Osiem lat później została pierwszą kobietą, która otrzymała Nagrodę Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza. 
• Prof. dr hab. Annę Zielińską-Głębocką z Wydział Ekonomicznego UG  - posłanka na Sejm III RP V i VI kadencji oraz była członkini Rady Służby Publicznej, Rady Służby Cywilnej, Rady Polityki Pieniężnej, jak i wiceprzewodnicząca Państwowej Komisji Akredytacyjnej. 
• Prof. dr hab. Krystynę Bieńkowską-Szewczyk - kierowniczka Zakładu Biologii Molekularnej Wirusów Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i GUMed, była prodziekan tegoż wydziału. Wirusolożka, która podczas pandemii popularyzowała wiedzę na temat COVID-19 w takich mediach jak TVN, czy TOK FM.
• Dr hab. Joannę Kruczalak-Jankowską, prof. UG z Wydziału Prawa i Administracji, Rzeczniczkę ds. Równego Traktowania i Przeciwdziałania Mobbingowi UG. 

Pierwszym tematem były mentorki - naukowe, jak i takie, których postawa zainspirowały uczestniczki debaty. Podczas tej części dyskusji padły m.in. imiona dwóch biotechnolożek -  prof. dr hab. Ewy Łojkowskiej, która nieustannie pracuje nad poprawą sytuacji kobiet na UG m.in. poprzez projekt MINDtheGEPs oraz zasłużonej naukowczyni i dydaktyczki prof. dr hab. Anny Podhajskiej. Badaczki przytoczyły także prof. dr hab. Marię Janion, której postać stała się leitmotivem całego wydarzenia. 

- Kształcenie nowych doktorów to była jej pasja. Z jednej strony odkrywała nowe dziedziny humanistyki i sztuki, a z drugiej pracowała z nami. Była artystką w sztuce uczenia - wspominała promotorkę prof. Małgorzata Książek-Czermińska. - Podnosiła tematy, których nikt inny nie poruszał w Gdańsku. Przynosiła intelektualne nowinki dzięki regularnym podróżom do Warszawy i książkom z Paryża. Jednocześnie, jeśli ktoś z nas nie przykładał się do lektury, to rzeczywiście można było dostać po głowie, zostać połkniętym, pogryzionym i wyplutym. 

Omawiając sytuacje kobiet na uczelniach nie mogło obejść się bez tematu wyzwań i dyskryminacji, z którymi zmagają się starsze, jak i młodsze pokolenia badaczek. Prof. Joanna Kruczalak-Jankowska odczytała wyniki raportu Narodowego Centrum Nauki z lutego 2022 r., w którym pytano naukowców i naukowczynie o kwestie różnic płciowych podczas rozwijania kariery badawczej. Z dokumentu wynika, że barierą dla kobiet nadal są m.in. nierówne płace, utrudnianie awansów oraz nieproporcjonalne obciążanie obowiązkami dydaktycznymi i administracyjnymi.

Prof. dr hab. Anna Zielińska-Głębocka zwróciła uwagę na dysproporcję płciową w swojej dziedzinie oraz podzieliła się doświadczeniem ze spotkania Rady Polityki Pieniężnej z inwestorami, podczas którego naukowczyni z UG była jedyną kobietą. 

- Taką mamy sytuację, że ważniejsze stanowiska w korporacjach, czy instytucjach związane z gospodarką i polityką gospodarczą zajmują głównie panowie - opowiadała ekonomistka. -  To prowadzi do tego, że absolwentki kierunków ekonomicznych czasami wolą zostać na uczelni i pracować naukowo, bo jeśli pójdą do biznesu, to będą się tam czuły bezradne. 

Pomimo tych problemów uczestniczki debaty o nowym pokoleniu badaczek wypowiadały się pełne nadziei. 

- W moim przypadku to właśnie moje młode koleżanki mnie inspirują. Przykładowo dr hab. Ewelina Król, prof. UG pełniąca funkcję dziekan Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed to nasza doktorantka. Kiedy na nią patrzę, to mi serce rośnie. Niesamowicie radzi sobie z obowiązkami dziekana, pracą naukową, obowiązkami rodzinnymi i do tego jeszcze uprawia surfing - opowiadała prof. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk. - Co mnie cieszy wśród młodych kobiet to to, że są znacznie bardziej pewne siebie - nie załamują się z powodu różnych niepowodzeń i nie poddadzą się w sytuacjach, w których starsze pokolenie kobiet dotychczas ustępowało. 

Po debacie padło wiele głosów z publiczności. Wypowiedziały się także naukowczynie wymieniane przez uczestniczki debaty jako mentorki, w tym: prof. dr hab. Ewa Łojkowska, czy prof. dr hab. Beata Możejko

Na koniec spotkania głos zabrały inicjatorki wystawy - dyrektorka Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego Marta Szaszkiewicz oraz kierowniczka Muzeum Nauki Gdańskiej dr Ewa Bojaruniec-Król. Organizatorki podsumowały dotychczasowe wydarzenia oraz zapowiedziały kolejne edycje spotkania m.in. w ramach kampanii, „Różne i Równe”. 
Po dyskusji wszyscy zebrani udali się zobaczyć wystawę „Pionierki, badaczki, liderki. Kobiety gdańskiej nauki” w nowym świetle Biblioteki Uniwersytetu Gdańskiego.

Kampanię „Różni i Równi / Diverse & Equal” realizuje Gdański Uniwersytet
Medyczny we współpracy z Uniwersytetem Gdańskim, Urzędem Marszałkowskim
Województwa Pomorskiego, Urzędem Miasta Gdańska oraz Związkiem Uczelni im.
Daniela Fahrenheita w Gdańsku. To drugi etap autorskiego projektu GUMed pod
nazwą “Kultura Szacunku / Culture of Respect”, poświęconego szeroko
rozumianemu zagadnieniu równości.

Pomysłodawczynie wystawy i debat to pracownice Muzeum Nauki Gdańskiej - Muzeum Gdańska (MG) i Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Autorkami tekstów i koncepcji wystawy są: dr Ewa Bojaruniec- Król (MG), Monika Głowińska (MG), Marta Szaszkiewicz (UG), Magdalena Jaszcza (UG), prof. dr hab. Ewa Łojkowska (UG), prof. dr hab. Beata Możejko (UG), Magdalena Nieczuja-Goniszewska (UG), dr Anna Lepacka (PG) i Barbara Ząbczyk-Chmielewska (PG).

Wystawę zaprojektował Alan Stocki z Zespołu Prasowego UG. 

Debata jest kolejną, w ramach kampanii „Różni i Równi / Diverse & Equal”, którą realizuje Gdański Uniwersytet Medyczny we współpracy z Uniwersytetem Gdańskim, Urzędem Marszałkowskim Województwa Pomorskiego, Urzędem Miasta Gdańska oraz Związkiem Uczelni im. Daniela Fahrenheita w Gdańsku. To drugi etap autorskiego projektu GUMed pod nazwą „Kultura Szacunku / Culture of Respect”, poświęconemu szeroko rozumianemu zagadnieniu równości.

W ramach tej kampanii 6 marca br. odbyła się w GUMedzie pierwsza debata poświęcona zagadnieniu równości i równego traktowania w kontekście poziomu sprawności i zatytułowana „O równości i sprawności”.