Na podstawie badań w Mjanmie na południu Azji zespół, do którego należy dr hab. Jacek Szwedo, prof. UG z Wydziału Biologii UG, przygotował publikację nt. ewolucyjnej historii cykad. Artykuł ukazał się w Nature Communications, czasopiśmie o impact factor 17,694, znajdującym się wśród periodyków najwyżej punktowanych przez MEiN.

Publikacja została przygotowana przez międzynarodowy zespół 13 badaczy z Chin, Polski, Niemiec, USA czy Australii. Odkrycia naukowców bazują m.in. na inkluzjach cykad w bursztynie. Ich praca została wyróżniona na stronie Nature Communications Editors' Highlights.

Powszechne Cicadidae i reliktowe Tettigarctidae

Cykady (Hemiptera: Cicadoidea) obejmują dwie rodziny: szeroko rozpowszechnione Cicadidae i reliktowe Tettigarctidae z Australii i Tasmanii. Skamieniałości są przypisywane do tych dwóch grup na podstawie kilku wyraźnych, różniących je cech morfologicznych, które definiują ich współczesnych krewniaków. Jednak przy bezpośrednim przypisywaniu mezozoicznych form wymarłych do współczesnych taksonów można przeoczyć unikalne i przejściowe cechy zachowane w skamieniałościach. Takie podejście utrudnia prześledzenie wczesnych ścieżek ewolucyjnych.

- W oparciu o skamieniałości form dorosłych, larw i wylinek w środkowokredowym bursztynie z Kachin w Mjanmie badaliśmy relacje filogenetyczne i różnice morfologiczne kopalnych i współczesnych cykad - piszą w abstrakcie autorzy publikacji. - Nasze wyniki sugerują, że Cicadidae i Tettigarctidae mogły rozdzielić się co najmniej w środkowej jurze lub nawet wcześniej. Ewolucja morfologiczna mogła zostać wymuszona przez zmiany dostępnych roślin żywicielskich. Cykady ze środkowej kredy były albo nieme, jak współczesne Tettigarctidae, albo mogły wydawać słabe dźwięki związane z obecnością układu dźwiękowego, narządu tympanalnego.

Odkrycie skamieniałości ostatnich stadiów larwalnych i wylinek cykad z zachowanymi grzebnymi kończynami przednimi i kłująco-ssącymi aparatami gębowymi wskazuje, że najprawdopodobniej prezentowały one podziemny tryb życia co najmniej w połowie kredy. Zajmowały podziemną niszę ekologiczną, żerując na korzeniach. Badania międzynarodowego zespołu analizowały ewolucję Cicadoidea z okresu mezozoiku, koncentrując się na ich morfologii, zachowaniu i ekologii. Podkreślono w nich cechy adaptacyjne i interakcje cykad ze środowiskiem.

Cały artykuł znajduje się na stronie Nature.