Ochrona i renaturyzacja siedlisk wydmowych południowego wybrzeża Bałtyku na terenie Polski, Niemiec i Litwy, usuwanie gatunków inwazyjnych, szeroko zakrojone działania edukacyjne skierowane do społeczności lokalnych i całego społeczeństwa – te i inne działania zostaną podjęte w ramach realizacji kierowanego przez dr Magdalenę Lazarus z Wydziału Biologii UG projektu LIFE for Dunes PL. W dniach 5-7 lutego 2025 r. w audytorium Wydziału Biologii odbyła się konferencja otwierająca działania projektowe.

- Wydmy pełnią kluczową rolę w utrzymaniu bioróżnorodności, ochronie obszarów przybrzeżnych oraz łagodzeniu zmian klimatycznych - powiedział Dziekan Wydziału Biologii prof. dr hab. Dariusz Szlachetko, witając zgromadzonych gości. - Służą jako siedliska dla rzadkich, często zagrożonych gatunków, a także stanowią bufor chroniący przed potęgą morskiego żywiołu. Wyzwania, przed jakimi stoimy w związku z ich ochroną, wymagają nie tylko wiedzy naukowej, ale także szerokiej współpracy międzydziedzinowej i międzysektorowej.

Trzydniowa konferencja otwierająca stanowiła okazję do bezpośredniego spotkania licznych - tak krajowych, jak i międzynarodowych - partnerów biorących udział w projekcie. Przedstawicielki i przedstawiciele jednostek odpowiedzialnych za poszczególne zadania projektowe przybliżyli planowane działania oraz przyjętą metodologię. Zaproszono również gości reprezentujących podmioty, z którymi wykonawcy projektu chcieliby w przyszłości podjąć współpracę. Obecna sytuacja siedlisk wydmowych na południowym wybrzeżu Bałtyku przedstawia się alarmująco, jako że większość z nich jest zagrożonych, jednak ich ochrona i odtwarzanie wciąż są jeszcze możliwe:

- Zaprosiliśmy naszych przyjaciół z Niemiec i Litwy, ponieważ to nie jest problem krajowy, ale międzynarodowy - mówiła dr Magdalena Lazarus. - Zaprosiliśmy również licznych partnerów, aby wspólnie znaleźć najlepsze rozwiązania w celu naprawy tego fatalnego stanu.

O tym, jak ważne są ekosystemy wydmowe i jakie wyzwania stwarza ich ochrona, mówił w wykładzie inauguracyjnym również gość specjalny konferencji, Paul Rooney z Hope University w Liverpoolu, twórca inicjatywy Sand Dune and Shingle Network.

Istotnym elementem programu ochrony wydm jest również komponent edukacyjny i społeczny. Środowisko naturalne to nasze wspólne dobro i aby je skutecznie chronić, wszyscy muszą mieć o nim podstawową wiedzę i czuć się za nie odpowiedzialni. Jednocześnie działania związane z ochroną i renaturyzacją siedlisk budzą często duże emocje wśród opinii publicznej. Z tego powodu autorzy projektu LIFE for Dunes PL planują w najbliższych miesiącach, poczynając już od kwietnia, serię spotkań z interesariuszami społecznymi, aby mieć pewność, że podejmowane działania są zrozumiałe i mają poparcie również lokalnych społeczności, zwłaszcza w zakresie związanym z usuwaniem gatunków inwazyjnych, w tym sztucznych nasadzeń gatunkami krzewów naturalnie niewystępującymi na wydmach:

- Jeden z moich znajomych stwierdził kiedyś, że jeśli ludzie nie są świadomi wartości ekosystemu, mogą być zadowoleni nawet z palm rosnących na polskim wybrzeżu - powiedziała dr M. Lazarus. - Ale to naszą rolą, rolą naukowców, jest edukacja społeczna i pokazanie, jaka wartość leży w naturalnych siedliskach i naturalnych gatunkach, jakie możemy znaleźć na wybrzeżu.

Ostatniego dnia konferencji uczestnicy udali się z wizytą do Helu, aby zobaczyć obszary wydmowe poddane renaturyzacji na obszarze Natura 2000. Odwiedzili również uniwersytecką Stację Morską im. Profesora Krzysztofa Skóry.

Więcej o projekcie można przeczytać tutaj: Nowy Projekt w ramach Programu LIFE: LIFE for Dunes PL | Projekty

Zachęcamy również do śledzenia profilu projektu na Facebooku: Life for Dunes PL | Facebook oraz kanału na YouTube: LIFEforDunesPL - YouTube.

W ramach najnowszej edycji programu Komisji Europejskiej LIFE naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego będą również zaangażowani - jako strategiczni wykonawcy - w projekt LIFE Pom GOZilla.PL. W jego ramach Wydział Chemii UG przeprowadzi badania pilotażowe zagospodarowania frakcji bioodpadów, natomiast Wydział Ekonomii i Wydział Zarzadzania zajmą się organizacją Centrum Kompetencji UG dla lokalnych samorządów. Więcej o projekcie pisaliśmy tu: Uniwersytet Gdański wykonawcą strategicznym w projekcie LIFE Pom GOZilla.PL | Aktualności - Uniwersytet Gdański.