Od druczków bilbliotekarskich do katalogu online: „W kartach zapisane. 55 lat Uniwersytetu Gdańskiego” to już druga odsłona wystawy, która ma docenić piękno kart bibliotecznych, stanowiących wyjątkowy zapis historii. Wernisaż wystawy w gmachu Biblioteki Głównej Uniwersytetu Gdańskiego odbył się 18 marca 2025 r.

Historia i pasja: te dwa elementy silnie wybrzmiewały podczas uroczystego otwarcia wystawy „W kartach zapisane. 55 lat Uniwersytetu Gdańskiego”. Pierwsza odsłona wystawy związanej z kartami bibliotecznymi miała miejsce w czasie pandemii, przez co przedsięwzięcie nie miało szans zostać należycie docenione. Teraz, dzięki zaangażowaniu trzech pasjonatek: dr Katarzyny Wawrzynkowskiej, Dominiki Skutnik oraz współpracującej z nimi Katarzyny Dunajskiej, wystawa zyskała pełną rozmachu formę, którą możemy podziwiać w przestrzeni Biblioteki Głównej Uniwersytetu Gdańskiego.

Zanim nastąpiło oficjalne otwarcie wystawy, prowadzący uroczystość Dyrektor Biblioteki UG dr hab. Arnold Kłonczyński, prof. UG oddał głos osobom, które bezpośrednio i pośrednio przyczyniły się do jej powstania. Wśród nich były: Dorota Padzik - Kierowniczka Oddziału Opracowania Zbiorów, dr Katarzyna Wawrzynkowska - kuratorka wystawy oraz Dominika Skutnik - autorka oprawy graficznej.

Dorota Padzik, której droga zawodowa od wielu lat jest związana z katalogowaniem zbiorów, mówiła o trzech aspektach swojej pracy: o przepisach dotyczących katalogowania, o zmieniających się narzędziach, a przede wszystkim o ludziach kryjących się za poszczególnymi kartami. - Myślę, że to właśnie ludzie są kluczowi w tej historii: ci, którzy te karty tworzą, i ci, dla których są tworzone. Myślę, że to my wszyscy jesteśmy bohaterami tej historii - podsumowała.

Dominika Skutnik zwróciła uwagę na okres związany z modernizacją biblioteki, kiedy to katalog papierowy został zastąpiony katalogiem cyfrowym. Po wprowadzeniu danych do systemu stare karty katalogowe miały zostać wyrzucone. Artystka uratowała wiele z nich z myślą, by pewnego dnia pokazać ludziom ich piękno - co stało się zalążkiem koncepcji wystawy. - Karty wpływały do mnie przez wiele lat z różnych filii. Dr Katarzyna Wawrzynkowska opowiedziała z kolei o swojej miłości do kart, trwającej od dzieciństwa. Wspomniała też o wyjątkowym momencie, w którym spośród ocalonych kart katalogowych z księgozbioru Biblioteki UG wylosowała jedną. - Wyciągnęłam historię - stwierdziła.

Samo przygotowanie eksponatów do pierwszej wystawy (na 50-lecie Uniwersytetu Gdańskiego) było niemałym przedsięwzięciem: przejrzenie kilkudziesięciu tysięcy kart, by odnaleźć wśród nich nazwiska związane z UG, zajęło około roku. Pomysł spodobał się również obecnemu Dyrektorowi Biblioteki UG, dr. hab. Arnoldowi Kłonczyńskiemu, prof. UG. Nowa odsłona wystawy, przygotowana z okazji jubileuszu 55-lecia uczelni, to 55 kart katalogowych - od tych wypisywanych ręcznie, przez druki maszynowe, aż po widoki ekranu katalogu cyfrowego - w autorskich interpretacjach graficznych wykonanych przez Dominikę Skutnik. Poszczególne plansze zostały zaprojektowane tak, by mogły zostać wkomponowane w architekturę Biblioteki Głównej. Cała wystawa jest więc „szyta na miarę” przestrzeni, w której jest prezentowana. - Zależało mi na zachowaniu balansu między kartą a grafiką, by grafika „nie zrobiła krzywdy” karcie - podkreśliła projektantka.

Do rozmowy zaproszono także przedstawicieli Wydawnictwa UG: dr Joannę Kamień, Dyrektorkę Wydawnictwa, oraz Andrzeja Taranka, grafika związanego z tą jednostką od ponad 30 lat. Andrzej Taranek opowiedział o pracy projektanta okładek, podkreślając - podobnie jak wcześniej Dorota Padzik - aspekt pracy z ludźmi. - Miałem szansę poznać wiele wspaniałych osób i za to jestem wdzięczny Uniwersytetowi Gdańskiemu - powiedział. 

Na uroczystości wystąpiło ponadto kilkoro bohaterów kart katalogowych: pracowników i byłych pracowników UG, autorek i autorów publikacji opisanych na kartach. Prof. Jan Iluk, prof. Ewa Łojkowska, prof. Robert Alicki, prof. Tadeusz Oracki i prof. Stefan Chwin podzielili się wspomnieniami związanymi z tymi (i innymi) publikacjami - a także refleksją nad zmieniającą się rzeczywistością uniwersyteckich księgozbiorów. Jako pamiątkę ze spotkania prof. Arnold Kłonczyński wręczył im grafiki będące artystyczną interpretacją „ich” kart katalogowych. Grafikę stworzoną z myślą o śp. prof. Tadeuszu Dmochowskim odebrał jego syn.

Wystawę można podziwiać w przestrzeni Biblioteki UG, na tle księgozbioru. Serdecznie zapraszamy do jej odwiedzenia!