W środę, 17 czerwca odbyła się gala online wręczenia nagród w XVIII Konkursie Naukowej Fundacji Polpharmy na najlepsze projekty badawcze w dziedzinie nauk farmaceutycznych i medycznych. Grant na ponad pół miliona złotych otrzymała dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło, prof. UG, kierownik Katedry Chemii Biomedycznej Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego na rozwój kierowanego przez nią projektu wspierającego terapie przeciwnowotworowe.

Tematem przewodnim tegorocznej edycji konkursu jest „Poszukiwanie punktów uchwytu dla terapii celowanej z wykorzystaniem układu immunologicznego oraz poszukiwanie mechanizmów oporności na stosowane obecnie metody immunoterapii". Do konkursu wpłynęło 16 wniosków, z których 3 otrzymały granty w łącznej kwocie 1 627 560 zł. Docenione zostały najlepsze projekty badawcze w dziedzinie nauk farmaceutycznych i medycznych. Laureatami XVIII edycji konkursu zostali: prof. dr hab. Piotr Dzięgiel z Zakładu Histologii i Embriologii, Katedry Morfologii i Embriologii Człowieka, Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, dr Małgorzata Opydo-Chanek z Zakładu Hematologii Eksperymentalnej Instytutu Zoologii i Badań Biomedycznych Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło, prof. UG z Katedry Chemii Biomedycznej Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego.

Prof. UG Sylwia Rodziewicz-Motowidło otrzymała finansowanie w wysokości 539 280 zł na projekt „Immunomodulatory peptydowe jako inhibitory punktów kontrolnych PD-1/PD-L1 następnej generacji” wspierający terapie przeciwnowotworowe. Jak podkreśla zespół naukowców pracujący przy projekcie, istnieje wiele strategii walki z chorobami nowotworowymi, do których zaliczyć można chirurgię, radioterapię czy chemioterapię, ale w przypadku niektórych nowotworów żadna z tych metod nie jest skuteczna. W ciągu ostatnich kilku lat immunoterapia onkologiczna oraz tzw. terapie celowane zdominowały sposoby leczenia chorób nowotworowych.

- Podstawową zaletą immunoterapii jest to, że nie ma ona bezpośredniego działania cytotoksycznego na komórki nowotworowe, a jedynie stymuluje układ odpornościowy do walki z nimi. W immunoterapiach przeciwnowotworowych wykorzystuje się miedzy innymi blokowanie kompleksów pomiędzy parami receptor - ligand takimi jak: PD-1/PD-L1 przy użyciu przeciwciał. Przeciwciała terapeutyczne wydłużają czas życia chorych, posiadają jednak swoje wady. Negatywne skutki zastosowania tego typu terapii sprawiają, że poszukuje się wciąż nowych związków, które mogłyby hamować wiązanie się białek receptorowych. Należą do nich między innymi peptydy i peptydomimetyki. Peptydy jako terapeutyki posiadają szereg zalet, do których można zaliczyć dobrą skuteczność i wysoką selektywność, jak i bezpieczeństwo stosowania wynikające z poznanego i ściśle określonego szlaku metabolicznego. Peptydy stanowią ponadto bazę wyjściową do projektowania peptydomimetyków, wykazujących większą stabilność w obecności enzymów znajdujących się w płynach ustrojowych, często zwiększoną siłę oddziaływania z celowaną cząsteczką i większą selektywność - tłumaczy prof. UG Sylwia Rodziewicz-Motowidło.

Projekt finansowany przez Naukową Fundację Polpharma będzie polegał na uzyskaniu nowych peptydomimetyków będących tańszym i bezpieczniejszym odpowiednikiem przeciwciał monoklonalnych obecnie stosowanych w terapiach przeciwnowotworowych.

W realizację projektu, oprócz Pani Profesor, są zaangażowane następujące osoby: dr Marta Spodzieja, dr hab. Adam Sieradzan oraz mgr Magdalena Bojko z Wydziału Chemii UG, dr Katarzyna Węgrzyn z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG-GUMED oraz dr lek. wet. Maciej Parys z Uniwersytetu w Edynburgu.

Biogram

Dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło, prof. UG od początku kariery akademickiej jest związana z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Gdańskiego. Zainteresowania naukowe skupia na zagadnieniach związanych z badaniem procesów formowania fibryli amyloidowych przez peptydy i białka, peptydów proregeneracyjncyh, białek należących do punktów kontrolnych układu immunologicznego oraz bada zależności struktura-aktywność biologicznie czynnych peptydów. Jej dorobek naukowy obejmuje 78 prac oryginalnych z tzw. listy filadelfijskiej. Prace te były cytowane 1270 razy a obecny indeks Hirscha wynosi 18. Odbyła staże naukowe w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie w 1999 oraz w Cornell University (Ithaca, USA) w 2005. Była kierownikiem lub wykonawcą w 24 projektach badawczych. Obecnie kieruje zadaniami, jako lider, w dwóch projektach konsorcyjnych (TECHMATSTRATEG). Jest również kierownikiem projektu finansowanego z Naukowej Fundacji Polpharma. Realizuje również grant NCN w konsorcjum z Wydziałem Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Kierowała projektem międzynarodowym (polsko-szwajcarski program badawczy) oraz krajowym grantem konsorcyjnym (STRATEGMED). Była opiekunem merytorycznym dwóch grantów NCN-Preludium. Za swoją działalność naukową otrzymała szereg wyróżnień i nagród. Jest członkiem czterech towarzystw naukowych: The European Peptide Society, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego oraz Polskiego Towarzystwa Chemicznego. W latach 2012-2016 pełniła funkcję Prodziekana ds. Badań i Rozwoju na Wydziale Chemii UG. W latach 2005-2016 była członkiem Senatu UG. Od roku 2012 kieruje Katedrą Chemii Biomedycznej.

Uroczystość wręczenia nagród w konkursie odbyła się w środę, 17 czerwca. Ze względu na pandemię koronawirusa, gala odbyła się w formule spotkania online, które można obejrzeć klikając w link. 

Więcej o konkursie i kolejnej edycji

Monika Rogo, Biuro Rzecznika Prasowego Uniwersytetu Gdańskiego

Zdjęcia: materiały prasowe NFP