- Powstanie pierwszy wielokulturowy kanon literatury utopijnej dostępny w jednym języku, co stanowić będzie ewenement na skalę światową – wyjaśnia prof. dr hab. Artur Blaim z Wydziału Filologicznego UG, kierownik najwyżej ocenionego projektu w konkursie w module Uniwersalia 2.2 Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.
W konkursie złożono 53 wnioski. Na podstawie rekomendacji Rady Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, Minister Edukacji i Nauki zakwalifikował do finansowania 10 najlepiej ocenionych projektów na łączną kwotę 3 173 688,00 zł. Największe dofinansowanie w kwocie 1 307 335 zł otrzymał Uniwersytet Gdański.
Projekt pt. Kanon światowej literatury utopijnej w polskim przekładzie zakłada pierwsze tłumaczenie na język polski, naukowe opracowanie i opublikowanie w 19 tomach oraz na stronie internetowej 37 najważniejszych,europejskich i amerykańskich dzieł utopijnych powstałych od XVII do początku XX w., pisanych w językach: angielskim, francuskim, łacińskim, niemieckim i rosyjskim.
Realizację projektu przewidziano na pięć lat. Redakcją naukową tomów oraz tłumaczeniami zajmie się zespół doświadczonych literaturoznawców i kulturoznawców z Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Katolickiego Uniwersytet Lubelskiego Jana Pawła II i Akademii Ignatianum w Krakowie.
W składzie zespołu badawczego i tłumaczeniowego ze strony Wydziału Filologicznego UG weszli: z Instytut Anglistyki i Amerykanistyki: prof. dr hab. Artur Blaim, kierownik projektu, dr hab. Ludmiła Gruszewska-Blaim, prof. UG, dr hab. Olga Kubińska, prof. UG, dr Krzysztof Filip Rudolf; z Instytutu Rusycystyki i Studiów Wschodnich: dr hab. Diana Oboleńska, prof. UG, dr Liliana Kalita, dr Irena Hubicka oraz dr hab. Agnieszka Haas, prof. UG z Instytutu Germanistyki i dr Jacek Pokrzywnicki z Zakładu Filologii Klasycznej.
Zespół wykonawców merytorycznych będzie współpracować z doktorantami z UG i UMCS oraz studentami i absolwentami Translatoryki w Instytucie Anglistyki i Amerykanistyki UG. Konsultantem naukowym projektu jest prof. Gregory Claeys, prezydent Utopian Studies Society-Europe.
- Realizacja projektu doprowadzi do powstania pierwszego wielokulturowego kanonu literatury utopijnej dostępnego w jednym języku, co stanowić będzie ewenement na skalę światową. Publikacja w formie tradycyjnej i internetowej 37 utopii w języku polskim umożliwi polskim czytelnikom zapoznanie się z opisami idealnych państw i społeczeństw tworzonymi na przestrzeni wieków w różnych obszarach kulturowych – wyjaśnia prof. dr hab. Artur Blaim, kierownik projektu.
Jego zdaniem, kanon ten zapewni polskim badaczom literatury utopijnej możliwość weryfikacji ich dotychczasowych ustaleń badawczych (ograniczonych na ogół do wąskiego kręgu tekstów z jednego obszaru kulturowego) oraz cytowania z profesjonalnych tłumaczeń.
- Na publikacji kilkudziesięciu dzieł utopijnych w języku polskim skorzystają nie tylko literaturoznawcy i kulturoznawcy – podkreśla prof. dr hab. Artur Blaim. - Badania dotyczące obrazów lepszych/idealnych państw i społeczeństw mają charakter interdyscyplinarny: do literatury utopijnej nawiązują badacze z nauk społecznych, ekolodzy, historycy, prawnicy, filmoznawcy, historycy sztuki, architekci, teolodzy, muzykolodzy, geografowie zajmujący się przedstawieniami przestrzennymi, i in., co dodatkowo poszerza zakres oddziaływania publikacji będących wynikiem projektu - dodaje.
Według prof. dr hab. Artura Blaima, literackie opisy mechanizmów funkcjonowania idealnych/lepszych społeczeństw zawarte w utopiach (i pośrednio anty-utopiach) kształtują prospołeczne postawy czytelników i uwrażliwiają ich na otaczający świat czyni udostępnienie tych tekstów kwestią nie tylko naukowo, ale i społecznie istotną.
Prof. dr hab. Artur Blaim jest pracownikiem Zakładu Translatoryki Anglistycznej, Instytutu Anglistyki i Amerykanistki Uniwersytetu Gdańskiego, członkiem Acadamia Europea i zarządu Utopian Studies Society (Europe) oraz autorem i redaktorem naukowym ponad 20 publikacji książkowych z zakresu badań nad utopią, semiotyki kultury i twórczości Williama Shakespeare’a, m.in. Gazing in Useless Wonder. English Utopian Fictions 1516-1800. Peter Lang, Oxford 2013, Robinson Crusoe and His Doubles. Peter Lang. Frankfurt am Main 2016, Utopian Visions and Revisions. Peter Lang. Frankfurt am Main 2017, specjalnego wydania Utopian Studies pt. „Solidarity and Utopia” oraz 2 tomów w serii Bibliotheca Utopiana: Angielska Utopia okresu Oświecenia. Antologia. Wydawnictwo UG, Gdańsk 2018 [wstęp i współredakcja naukowa] oraz Simon Berington. Pamiętniki Gaudentia di Lucca. Wydawnictwo UG, Gdańsk 2020. [wstęp i współredakcja naukowa]. Współprowadzi dwie naukowe serie wydawnicze: Mediated Fictions. Studies in Verbal and Visual Narratives w zagranicznym wydawnictwie Petera Langa oraz Bibliotheca Utopianaw Wydawnictwie UG.
