Strategia umiędzynarodowienia polskiej nauki, wyzwania sojuszów Uniwersytetów Europejskich oraz wnioski po konferencji EAIE w Rotterdamie - to tematy poruszone podczas stacjonarnego posiedzenia Uniwersyteckiej Komisji Umiędzynarodowienia. UKU została powołana przez Konferencje Rektorów Uniwersytetów Polskich w listopadzie 2022 r. i zrzesza pełnomocników uczelni ds. współpracy międzynarodowej z całej Polski.

Spotkanie, które odbyło się 8 grudnia na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, otworzyli Przewodnicząca UKU dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG oraz Wiceprzewodniczący UKU  prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski z UŚ.

Następnie głos zabrał Rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. dr hab. Ryszard Koziołek, który opowiedział o wydarzeniach przygotowywanych w ramach uzyskania przez Katowice tytułu Europejskiego Miasta Nauki 2024. Idea obchodów polega na zorganizowaniu 50 tygodni tematycznych pełnych atrakcji naukowych i popularnonaukowych oraz kulturalnych, sportowych i artystycznych kreowanych przez środowisko akademickie i miejskie.

Postępy w przygotowywaniu krajowej Strategii Umiędzynarodowienia przedstawił Dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej dr Dawid Kostecki. Spotkanie inauguracyjne z Ministerstwem Edukacji i Nauki ws. tej inicjatywy odbyło się 22 września 2023 r. Dyrektor NAWA zarysował plan budowania krajowej strategii umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki oraz zaprosił środowisko do współpracy.

Najważniejsze kwestie związane z umiędzynarodowieniem, czyli m.in. mikropoświadczenia i status prawny sojuszów Uniwersytetów Europejskich, przedstawiła Przewodnicząca UKU. - Partnerzy z sojuszy Uniwersytetów Europejskich zwracają w szczególności uwagę na konieczność określenia jasnych reguł delegowania pracowników, wspólnych afiliacji, dostępu do infrastruktury badawczej, przetwarzania danych osobowych, zarządzania własnością intelektualną czy zasad wspólnego dokonywania zakupów dóbr i usług - powiedziała prof. Anna Jurkowska-Zeidler.

Po przerwie temat Uniwersytetów Europejskich rozwinęli dr hab. Dominik Antonowicz, prof. UMK oraz dr Marta Jaworska z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Naukowcy opowiedzieli o badaniach przeprowadzonych w Katedrze Badań nad Nauką i Szkolnictwem Wyższym UMK nt. Uniwersytetów Europejskich. 

W polskich uczelniach ten program postrzegany jest w sposób strategiczny. Z sojuszami powiązana jest długoterminowa przyszłość szkoły wyższej. Zidentyfikowane w badaniu główne bariery rozwoju inicjatywy Uniwersytetów Europejskich to:

• ograniczenia prawne i regulacyjne - niekompatybilność narodowych systemów prawnych;
• ograniczenia organizacyjne - np. uciążliwa biurokracja czy brak synchronizacji kalendarzy akademickich;
• ograniczenia finansowe - konieczność angażowania środków spoza konsorcjów, np. do finansowania programów mobilnościowych czy wzmacniania kompetencji językowych kadry akademickiej.

Na zakończenie posiedzenia doświadczeniami zdobytymi podczas sprawowania prezydencji w konsorcjum Transform4Europe podzieliła się Pełnomocniczka ds. Współpracy Międzynarodowej na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego dr hab. Małgorzata Myśliwiec, prof. UŚ.

Panele eksperckie wskazały uczestnikom posiedzenia kluczowe wyzwania w zakresie umiędzynarodowienia. Celem UKU jest skoordynowana współpraca międzyuczelniana nad tymi obszarami, która pozwoli na spójną komunikację nie tylko z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ale także z instytucjami międzynarodowymi związanymi np. z Unią Europejską.