Nowa metoda tworzenia oraz dostarczania białek do organizmu została opatentowana przez grupę naukowców m.in. z Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Gdańskiej i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Wynalazek pomoże osobom z trudno gojącymi się ranami i innymi dolegliwościami skóry. Obecnie w Polsce ten problem doskwiera 100 tysięcy pacjentom.
Czynnikami powodującymi powstawanie trudno gojących się ran są choroby cywilizacyjne np. cukrzyca, otyłość oraz postępujące starzenie się populacji i związany z wiekiem spadek zdolności regeneracyjnych organizmu.
prof. dr hab. Piotr Skowron
Grupa naukowców z gdańskich uczelni i prywatnych firm od 2014 r. pracowała nad projektem, który miał pomóc osobom z tymi dolegliwościami, choć inicjatywa powstała jeszcze wcześniej.
- Technologia bazowa, na której oparł się patent, rozwijając dalej aspekty wektorowe tej technologii, została opracowana przez moją firmę BioVentures Institute Sp. z o.o. w ramach wcześniejszego grantu, gdzie UG był wykonawcą jednego zadania - opowiada prof. dr hab. Piotr Skowron, kierownik projektu w jego początkowym okresie.
Niedawno zespół otrzymał patent. „Wektory powielająco-ekspresyjne” to sposób tworzenia oraz dostarczania białek wielosygnałowych do miejsca w organizmie podlegającego regeneracji. Dzięki temu białka wielosygnałowe umieszczone np. w ranie mogą bezpośrednio stymulować proces regeneracji tkanek lub stopniowo uwalniać aktywne biologicznie peptydy. Twórcy rozwiązania planują zastosowanie go do konstrukcji leków biologicznych nowej generacji.
Ze strony UG nad wynalazkiem pracowali prof. dr hab. Sylwia Rodziewicz-Motowidło, prof. dr hab. Piotr Skowron, dr hab. Agnieszka Żylicz-Stachula, prof. UG, dr hab. Piotr Mucha, prof. UG, dr Justyna Sawicka, dr Maria Dzierżyńska, dr Przemysław Karpowicz oraz dr Joanna Żebrowska.
Liderami grup badawczych w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym w ramach projektu REGENNOVA są prof. dr hab. Arkadiusz Piotrowski z Katedry i Zakładu Biologii i Botaniki Farmaceutycznej (badania genetyczne) oraz prof. dr hab. Michał Pikuła z Pracowni Inżynierii Tkankowej i Medycyny Regeneracyjnej, Zakładu Embriologii (badania regeneracji in vitro). Natomiast Politechnikę Gdańską w projekcie reprezentował prof. dr hab. inż. Paweł Sachadyn z Katedry Biotechnologii Molekularnej i Mikrobiologii.
Prace nad wynalazkiem zostały sfinansowane przez NCBR w ramach programu STRATEGMED1 grantu REGENNOVA “Nowe technologie farmakologicznej stymulacji regeneracji” (STRATEGMED1/235077/9/NCBR/2014), realizowanego w latach 2014-2018. Prace nad patentem były prowadzone wspólnie z badaczami z Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Gdańskiej, Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN oraz dwiema firmami biotechnologicznymi PRO SCIENCE Polska sp. z o.o i MedVentures sp. z o.o. Dzięki wykorzystaniu najnowszych osiągnięć biotechnologii i biologii molekularnej badacze mieli możliwość zgłębiania mechanizmów regeneracji tkanek oraz działania nowych związków o potencjale leczniczym.
- To była dobra współpraca ze wzajemnie uzupełniającymi się kompetencjami. Na tyle dobra, że ten sam zespół podjął się kolejnego projektu NCBR - TECHMATSTRATEG2/410747/11/NCBR/2019, największego grantu badawczego w historii UG (26 mln PLN), którego byłem pomysłodawcą i kierownikiem - powiedział prof. Piotr Skowron.
Kierownikiem konsorcjum REGENNOVA jest prof. Sylwia Rodziewicz-Motowidło z Wydziału Chemii UG. W ramach tego projektu opracowano łącznie 11 wynalazków dotyczących opracowania nowych związków stymulujących regenerację tkanek oraz gojenie ran, które zgłoszono do ochrony w odpowiednich Urzędach Patentowych. Dla 7 wynalazków uzyskano już decyzję Urzędu o udzieleniu patentu (6 patentów Urzędu Patentowego RP oraz 1 patent Europejskiego Urzędu Patentowego).
