Goście z zagranicznych i polskich ośrodków naukowych przyjechali dziś na Uniwersytet Gdański, gdzie rozpoczęła się pierwsza międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Nauka i edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju”, organizowana przez Centrum Zrównoważonego Rozwoju UG. -  Gościmy badaczy z polskich i zagranicznych ośrodków naukowych, w tym partnerów z sojuszu SEA-EU oraz innych uniwersytetów europejskich, między innymi z Malty, Hiszpanii, Irlandii, Finlandii, Norwegii, Włoch, Słowacji oraz Litwy. Spotkanie w tak licznym gronie jest doskonałą okazją do prezentowania wyników badawczych i wymiany doświadczeń oraz do integracji środowiska naukowego zajmującego się zrównoważonym rozwojem – mówi dr Krzysztof Szczepaniak, Dyrektor Centrum Zrównoważonego Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.

Wydarzenia pierwszego dnia konferencji odbywały się w Bibliotece Głównej UG oraz na Wydziale Nauk Społecznych. Wśród licznie zgromadzonych uczestników (ok. 140 osób), obecni byli m.in. dr Igor Mitroczuk z Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, prof. Mark Mifsud z Universitu w Malcie, prof. Manuel Larrán Jorge z Uniwersytetu w Kadyksie czy Bernadette Kumar z Norweskiego Instytutu Zdrowia Publicznego.

Oficjalne otwarcie konferencji, 24 listopada

Konferencję otworzyła dr hab. Sylwia Mrozowska, prof. UG, Prorektor ds. Współpracy i Rozwoju UG, która podczas przemówienia wygłoszonego w Bibliotece Głównej UG powitała zgromadzonych gości.

- Jestem przekonana, że nasza konferencja stanie się platformą do wymiany najświeższej wiedzy. Będziemy dyskutować nad wyzwaniami dotyczącymi instytucji szkolnictwa wyższego we wspieraniu procesu osiągania zamierzeń agendy 2030 - mówi dr hab. Sylwia Mrozowska. – Chciałabym podkreślić, że temat konferencji jest nie tylko istotny z perspektywy naukowej. Jesteśmy bowiem w procesie wdrażania europejskiego zielonego ładu, co wiąże się m.in. z próbą sprostania wyzwaniom polityki energetycznej UE. Szukamy więc rozwiązań praktycznych, a nasza konferencja stanowi znakomita sposobność do szukania odpowiedzi na pytania o to, jak uczelnie wyższe mogą stać się bardziej zorientowane na społeczeństwo.  Życzę owocnych debat i obrad.

Następnie głos zabrała Prorektor ds. Współpracy Międzynarodowej dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG., która wyraziła swoją radość z faktu dołączenia do władz rektorskich drugiej kobiety. - Cieszę się, że dzisiejszą konferencję otwieramy razem z prof. Sylwią Mrozowską. Po raz pierwszy w historii Uniwersytetu Gdańskiego dwie kobiety zasiadają we władzach uczelni na stanowisku rektorek – powiedziała prof. UG Anna Jurkowska-Zeidler. Następnie powitała serdecznie wszystkich zgromadzonych na konferencji gości: – Witamy w Gdańsku, w mieście wolności i solidarności, a także w naszym otwartym, pięknym uniwersytecie. Na UG jesteśmy uzależnieni od pewnych wartości europejskich. Jesteśmy jednym z kluczowych założycieli sojuszu europejskich uniwersytetów morza SEA-EU, który został powołany w 2019 r. Powołując sojusz Komisja Europejska chciała przywołać wizję uniwersytetów jako wizjonerów i kluczowych ośrodków zaangażowanych w budowanie zrównoważonej przyszłości dla ludzi i planety, ze szczególnym oddaniem morzu, które nas jednoczy.

W dalszej części spotkania uczestników konferencji powitał dr Krzysztof Szczepaniak, Dyrektor Centrum Zrównoważonego Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, który w  przemówieniu odwołał się do konferencji ONZ w 1992 r: – W 1992 r. zrównoważony rozwój, środowisko i gospodarka znalazły się w centrum zainteresowań świata. Od tamtej pory pracownicy naukowi UG prowadzą badania związane ze zrównoważonym rozwojem, podejmując działania na rzecz społeczeństwa i środowiska. Obecnie zagadnieniem tym zajmuje się ponad 400 pracowników badawczych, dydaktyków UG. Badania nad zrównoważonym rozwojem trwają i będą trwać, a ta konferencja jest doskonałą okazją do tego, by je pokazać i podzielić się swoimi doświadczeniami po to, żeby móc jeszcze bardziej zaangażować się w kolejne badania.

Pierwsza sesja plenarna zaczęła się wystąpieniem naukowca z Uniwersytetu w Malcie. O wizji zrównoważonego rozwoju niezwykle ciekawie opowiadał prof. Mark Mifsud: - Mieszkamy w wyjątkowym, delikatnym miejscu, nasza planeta jest kulką zawieszoną w przestrzeni, zrobioną z powietrza, ziemi, wody. Wszystko jest piękne, miłe, przyjemne, ale należy zadać sobie pytanie, czy w taki sposób będziemy żyć wiecznie? Wystarczy wejść w Internet i poczytać, co dzieje się w tej chwili na świecie. Podam jedynie kilka przykładów: globalne ocieplenie, Ziemia się nagrzewa, poziom mórz wzrasta, pojawią się inwazje insektów, co spowoduje narastanie chorób, pojawią się susze, problemy z produkcją żywności, z zasobami wody – już teraz jest nas na Planecie ponad 8 miliardów. Przykłady można mnożyć. Pytanie, czy robimy coś z tym?

Prof. Mark Mifsud zwrócił uwagę na to, że w zrównoważonym rozwoju niezbędna jest długofalowa wizja działań. Następnie odniósł się do systemu edukacji, który jak powiedział, nie jest przystosowany do celów zrównoważonego rozwoju. Opowiedział o swoich badaniach i działaniach podejmowanych na rzecz zrównoważonego rozwoju na Malcie. Na koniec podkreślił, że choć każda zmiana jest trudna, nigdy nie należy tracić nadziei.

Następnie referat pt. "Uniwersytety i ich zaangażowanie w realizację celów zrównoważonego rozwoju: Przypadek hiszpański" wygłosił prof. Manuel Larrán Jorge z Uniwersytetu w Kadyksie, który połączył się zdalnie z uczestnikami konferencji.

W dalszej części odbyło się wręczenie nagród za badania nad płcią kulturową, prowadzone przez zespół pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Łojkowskiej z UG. Wyróżnienia, za prace badawcze włączające płeć do badań, z rąk prof. dra hab. Krzysztofa Bielawskiego, dyrektora Uniwersyteckiego Centrum Badań Stosowanych i Interdyscyplinarnych oraz prof. Ewy Łojkowskiej odebrali: mgr Katarzyna Jagłowska (za najwyżej ocenioną pracę magisterską) i dr Krystian Tomala (za najwyżej ocenioną pracę doktorską). O konkursie pisaliśmy tutaj

Sesje panelowe

Kolejnym punktem programu były cztery równoległe sesje panelowe. Trzy z nich odbyły się na Wydziale Nauk Społecznych UG.

Podczas pierwszej, dotyczącej zmian klimatycznych i transformacji energetycznej (prowadzonej przez dra hab. Marka Rewizorskiego, prof. UG), można było posłuchać wystąpień dra Igora Mitroczuka z Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie (jego wykład dotyczył polityki energetycznej Polski do 2040 r.), dra hab. Tomasza Bojar-Fijałkowskiego, prof. uczelni z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (opowiedział o zielonej transformacji) oraz dr Agnieszki Fiszki-Borzyszkowskiej z UG (wykład dotyczył poprawy jakości wód poprzez zaawansowane technologie oczyszczania). Referaty wygłosili też: dr Andrea Figulova z Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie (opowiadała o transformacji energetycznej na podstawie studium przypadku Słowacji) oraz prof. Ramunas Povilanskas z Uniwersytetu w Kłajpedzie (w wykładzie mówił o zrównoważonym rozwoju obszarów przybrzeżnych i zmianach klimatycznych).

Drugi panel prowadzony był przez dr Elżbietę Czapkę z Uniwersytetu Gdańskiego i dotyczył tematu migracji, zdrowia i zrównoważonego rozwoju. Referaty w tej części wygłosili: Bernadette Kumar - Norweski Instytut Zdrowia Publicznego,  Rose Azzoropardi - University of Malta, Mette Sagkbaken - Oslo Metropolitan University (wystąpienie o tym, jak doświadczenie czasu uchodźców wpływa na ich zdrowie psychiczne i samopoczucie), prof. Bengt Morten Wenstøb - Østfold Univerity College, Jennifer Gerwing - Szpital Uniwersytecki w Akershus (wykład o zagrożeniach dla zdrowia wynikających z nieuwzględnionej różnorodności językowej i kulturowej) i dr Omar Grech - University of Malta.

Tematem trzeciego panelu, prowadzonego przez dr Irenę Chawrliską, była humanistyka wobec wyzwań kryzysu klimatycznego. Można było wysłuchać tu sześciu wystąpień. Głos zabrali: dr Rick Dolphijn - Uniwersytet w Utrechcie (wygłosił referat pt. „Fale: rozpoznanie rytmów lądu i morza”), dr Vincent Caruana - University of Malta (mówił o wyjściu z kryzysu poprzez zmianę sposobu myślenia), dr hab. Monika Szuba, prof. UG (referat dotyczył nadciągającej rzeczywistości: kryzysu klimatycznego i społeczności), dr Thomas Aiello - Uniwersytet Stanowy Valdosta, dr hab. Magdalena Bielenia-Grajewska, prof. UG („Korporacyjny dyskurs o zmianach klimatycznych”) oraz Delma Rodriguez Morales z Anilla Cultural Latinoamérica-Europa en Uruguay & Redes Globales.

Panel czwarty, który odbywał się w Bibliotece UG, dotyczył zagadnienia transformacji instytucji szkolnictwa wyższego w kierunku zrównoważonego rozwoju. Przewodniczącym tej części była dr hab. Bożena Matusiak z Uniwersytetu w Łodzi. Referaty wygłosili: dr Sinikka Suomalainen i dr Annina Kainu - Akademia w Turku (na przykładzie Finlandii opowiadały o transformacji instytucji szkolnictwa wyższego w kierunku zrównoważonego rozwoju), dr hab. Natasza Kosakowska-Berezecka i  dr Magdalena Żadkowska z UG (wystąpienie dotyczyło równości płci, a omawiane było na przykładzie UG, w którym rozpoczęto wdrażanie planu równości płci), dr Mariola Zalewska z Uniwersytetu Warszawskiego (wykład dotyczył kompetencji i umiejętności menedżerów zrównoważonego rozwoju), dr hab. Tymon Zieliński, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk (wykład pt. „Zrównoważona przyszłość dzięki zrównoważonej edukacji i nauce”), Ewa Stoecker i Aleksandra Migalska z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (z wykładem pt. „Wsparcie dla studentów transpłciowych i niebinarnych na najstarszej uczelni w Polsce”), dr hab. Janusz Reichel, Uniwersytet Łódzki,  dr Natalie Sampson, Uniwersytet Michigan-Dearborn oraz dr Joanna Morawska z UG (wykład pt. „Razem dla ludzi, środowiska i dobrobytu. Zaangażowanie społeczne UG przez pryzmat zrównoważonego rozwoju”).

Dyskusje z młodymi badaczami

Po przerwie na lunch przyszedł czas na dyskusje z młodymi badaczami moderowane przez doświadczonych naukowców. Wystąpienia toczyły się równolegle, w ramach filarów zrównoważonego rozwoju: ludzkiego i społecznego, ekonomicznego oraz środowiskowego. Panel Human & Social moderowali dr Barbara Kijewska (WNS) oraz dr hab. Maciej Nyka, prof. UG (WPiA). Panel Economic prowadziła dr Małgorzata Bielenia (WE) a moderatorem panelu Environmental był  dr hab. Tymon Zieliński z Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk. W tej części można było wysłuchać łącznie 16 referatów i wystąpień młodych naukowców, którzy dzieli się wynikami swoich dotychczasowych badań.

Drugi dzień konferencji – 25 listopada – Muzeum Emigracji w Gdyni

W Muzeum Emigracji zaplanowano drugi dzień konferencji. Gości powita Sebastian Tyrakowski - zastępca dyrektora Muzeum Emigracji w Gdyni, a już o godz. 10:00 rozpocznie się prezentacja projektu: Narracje o zrównoważonym rozwoju. Polska perspektywa.

Szczegółowe informacje o wystąpieniach drugiego dnia konferencji można sprawdzić w agendzie.