Unieczynnienie zanieczyszczeń z sektora farmaceutycznego, a w efekcie ograniczenie wielolekooporności wśród bakterii chorobotwórczych względem ludzi i zwierząt – to główne zadanie wynalazku pt. „Sposób dezaktywacji antybiotyków w roztworach wodnych", opracowanego przez naukowców z Uniwersytetu Gdańskiego oraz Politechniki Wrocławskiej. Urząd Patentowy RP wydał właśnie decyzję o przyznaniu patentu na wynalazek.
Przedmiotem wynalazku, który został wcześniej uhonorowany Główną Nagrodą w Konkursie Eureka, jest sposób dezaktywacji antybiotyków z roztworów wodnych z zastosowaniem stałoprądowego wyładowania jarzeniowego, generowanego pod ciśnieniem atmosferycznym (ang. direct current atmospheric pressure glow discharge, dc-APGD) w kontakcie z przepływającą cieczą w ciągłym układzie przepływowym.
- Wynalazek umożliwia dezaktywację antybiotyków przed uwolnieniem ich do środowiska naturalnego i w efekcie ograniczenie rozprzestrzeniania się oporności na antybiotyki, m.in. wśród bakterii patogennych względem człowieka czy też zwierząt hodowlanych i dzikich – mówi dr Agata Motyka-Pomagruk z Zakładu Ochrony i Biotechnologii Roślin Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed.
„Mikropioruny uderzające w rzekę”
Opowiadając o urządzeniu dr hab. inż. Piotr Jamróz z PWr radził wyobrazić sobie przepływającą rzekę i uderzające w nią mikropioruny, bo tak właśnie wyglądają wyładowania elektryczne generowane w kontakcie z cieczą.
- Generując wyładowania pod ciśnieniem atmosferycznym, uzyskujemy zimną plazmę atmosferyczną, a dzięki niej m.in. reaktywne, czyli zdolne do brania udziału w reakcjach chemicznych, formy tlenu i azotu, rodniki i promieniowanie UV, które są w stanie unieszkodliwić antybiotyki. Najpierw rozkładają je na prostsze związki, potem następuje ich degradacja. Ostatecznie przechodzą w formę dwutlenku węgla i wody – mówi dr hab. inż. Piotr Jamróz z PWr.
Zastosowany w urządzeniu system plazmowy może być wykorzystywany zarówno przez oczyszczalnie ścieków, jak i przemysł farmaceutyczny czy medyczny.
Autorzy wynalazku
Wśród autorów wynalazku jest trzech naukowców z UG: dr Agata Motyka-Pomagruk, dr Wojciech Śledź oraz prof. dr hab. Ewa Łojkowska (kierowniczka projektu po stronie UG), a także naukowcy z Wydziału Chemii Politechniki Wrocławskiej: dr hab. inż. Anna Dzimitrowicz, prof. dr hab. inż. Paweł Pohl, mgr inż. Tymoteusz Kliś oraz dr hab. inż. Piotr Jamróz (kierownik projektu po stronie PWr).