Prof. dr hab. Jerzy Zajadło został laureatem tegorocznej edycji Konkursu im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego. Nagrodę dla najlepszej książki humanistycznej w Polsce zdobyło dzieło pana profesora pt. Minima luridica. Refleksje o pewnych (nie)oczywistościach prawniczych, wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego i Wydawnictwo Arche.

Jak czytamy w uzasadnieniu nagrody: „W rozważaniach nad współczesnym znaczeniem rzymskich paremii Jerzy Zajadło odwołuje się do dorobku filozofii prawa, praktyki tworzenia i stosowania prawa a także zagadnień z zakresu relacji między etyką a prawem i nauką prawa. Ważna dla niego jest taka koncepcja etyczna nauki prawa, która powinna bronić się przed <<polityczną instrumentalizacją>>”.

Nagroda im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego za wybitną pracę naukową z zakresu nauk humanistycznych to wyróżnienie rangi ogólnopolskiej. Idea konkursu narodziła się na Uniwersytecie Łódzkim, przypominając o znaczeniu badań i publikacji humanistycznych, a także samej humanistyki. Nagrodę przyznaje Kapituła Konkursu, składająca się z naukowców z wiodących polskich instytucji naukowych, w tym laureatów wcześniejszych edycji.

Ta nagroda jest ogromnym zaszczytem, dla mnie osobiście i dla mojej uczelni, Uniwersytetu Gdańskiego, z którym związałem całe swoje naukowe życie – mówi prof. Jerzy Zajadło. – Z punktu widzenia reprezentowanej przeze mnie dyscypliny wiedzy, nauk prawnych, ta satysfakcja ma wymiar podwójny, ponieważ w polskiej klasyfikacji nauk zaliczają się one do nauk społecznych, tymczasem nagroda dotyczy szeroko pojętej humanistyki. Po pierwsze więc, jako filozofowi prawa udało mi się być może coś, co dostrzegła Kapituła Nagrody – wskazać na to, że prawo i prawoznawstwo nie są tylko instrumentami inżynierii społecznej, lecz mają głęboki wymiar humanistyczny. Ale jest też drugi aspekt – osoba patrona nagrody, prof. Tadeusza Kotarbińskiego. Wszyscy łączymy go przecież z narodzinami prakseologii i z powszechnie znanym „Traktatem o dobrej robocie”. Żyjemy w czasach, w których prawo stało się niestety przedmiotem wyjątkowo złej roboty i to we wszystkich swoich wymiarach – tworzenia, stosowania, wykładni, obowiązywania i przestrzegania. Może ta książka, której adresatami są nie tylko prawnicy, lecz wszyscy obywatele będzie jakimś impulsem, by powrócić do idei dobrej roboty, także w odniesieniu do prawa i prawoznawstwa – dodaje.

W swojej książce prof. Jerzy Zajadło nawiązuje do dzieła Theodora Adorno Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia. Autor Minima Iuridica… przypomina trzynaście słynnych łacińskich sentencji prawniczych, stanowiących swojego rodzaju paradygmat wiedzy prawniczej. Pisząc o pierwotnym sensie, tak prostych sentencji, jak dura lex sed lex, wskazuje jednocześnie na ich współczesne znaczenie. Jak pisze autor we wstępie: „(…) tak jak podeptanie minimów moralnych (minima moralia) może skutkować poharatanym życiem, tak też pogwałcenie prawniczych oczywistości (minima iuridica) prędzej czy później może skończyć się poharatanym prawem”. Rozważania nt. każdej z sentencji stają się oddzielnym, ujętym w zwięzłą formę esejem.

Książka otrzymała znakomite recenzje, nie tylko naukowe, ale także czytelnicze. Prof. Tadeusz Sławek zachęcając do przeczytania publikacji, napisał „Minimima iuridica to zbiór <<prawniczych oczywistości>>, ale każda z cytowanych trzynastu sentencji dowodzi, że owa oczywistość wydaje się jasna na poziomie deklaratywnym, rychło natomiast przekonujemy się, że jej oczywistość nie jest tak wyraźna, gdy przychodzi do roztrząsania poszczególnych przypadków. Innymi słowy, mamy kłopot wtedy, kiedy aprobowaną zasadę teoretyczną trzeba zastosować w praktyce. To dylemat sędziego znajdującego się <<pomiędzy ideałem prawa jako uporządkowanym systemem a chaotyczną realnością prawa jako rozstrzygnięcia o losach konkretnego człowieka>>”.