Prezentowane wycinki prasowe z lat poprzedzających powstanie Uniwersytetu Gdańskiego dotyczą przede wszystkim Wyższej Szkoły Pedagogicznej – planów budowy akademika, obchody 20 – lecia istnienia uczelni oraz rozmowa z jej rektorem prof. Ludwikiem Bandura.

Artykuł pt. „Powstanie we Wrzeszczu nowoczesne miasto uniwersyteckie” – to obszerna informacja o 6 – letnim planie budowy dzielnicy uniwersyteckiej skupiającej akademików z WSP, Politechniki Gdańskiej, Akademii Medycznej oraz – jak planowano – z przeniesionych z Sopotu Wyższej Szkoły Handlu Morskiego i Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Zapraszamy do lektury!

Rys historyczny: od WSP i WSE do Uniwersytetu Gdańskiego

Przypomnijmy, Gdańsk przez wieki był najczęściej postrzegany jako duży port i największe miasto Rzeczypospolitej. Dopiero pod koniec XIX w. kwestia utworzenia w Gdańsku wyższej uczelni nabrała znaczenia. Niestety aż do czasu po drugiej wojnie światowej nie było w Gdańsku sprzyjającego klimatu do założenia uniwersytetu. Ówczesne władze miejskie i wojewódzkie nie doceniały możliwości powstania w Gdańsku uniwersytetu, chociaż jego utworzenie stanowiłoby dla Trójmiasta i dla regionu gdańskiego szansę awansu naukowego, kulturalnego i cywilizacyjnego.

Braku uniwersytetu nie była w stanie zrekompensować założona w 1946 roku Wyższa Szkoła Pedagogiczna. Nie mogła ona korzystać z dobrych tradycji innych uczelni i była w dużej mierze zdana na osoby związane wcześniej ze szkolnictwem średnim. Brak doświadczonej kadry musiał przez długi okres rzutować na wyniki w procesie dydaktycznym i małą aktywność badań naukowych. Powojenny niedobór kadr naukowych właśnie w przypadku gdańskiej WSP był widoczny wyraźnie jeszcze w połowie lat sześćdziesiątych. Początki uczelni były bardzo trudne.  Nie tylko pozostawiający sporo do życzenia poziom naukowy kadry, ale i słabe zaplecze materialne, brak pomocy dydaktycznych oraz trudności lokalowe były przyczyną jej dość powolnego rozwoju, który dopiero po 1956 roku nabrał większej dynamiki.

We wrześniu 1945 roku utworzono w Gdyni niepaństwową Wyższą Szkołę Ekonomiczną, od 17 sierpnia 1946 roku przekształconą w Państwową Wyższą Szkołę Handlu Morskiego. Rok później przeniosła ona swoją siedzibę z Gdyni do Sopotu. Od 1952 roku uczelnia nosiła nazwę Wyższa Szkoła Ekonomiczna. Dwa lata później nadano jej uprawnienia akademickie i w następstwie tego studia przedłużono początkowo do ośmiu, a w latach sześćdziesiątych do dziewięciu semestrów.

Zmiany zachodzące w WSP i WSE, zwiększanie potencjału naukowego tych uczelni, stwarzały sprzyjające warunki do powstania w Gdańsku uniwersytetu. Dnia 20 marca 1970 roku Sejm PRL podjął decyzję o utworzeniu Uniwersytetu Gdańskiego, ale już kilka miesięcy wcześniej, 3 października 1969 roku, Stanisław Kociołek poinformował trójmiejskie środowisko naukowe, że władze partyjne wyraziły zgodę na powstanie w Gdańsku uniwersytetu. Początkowo był projekt, by uczelni dać nazwę Uniwersytet Bałtycki, ale z uwagi na to, że skrót UB ma bardzo złe skojarzenia, zdecydowano się na nazwę Uniwersytet Gdański.

Więcej informacji o historii powstania Uniwersytetu Gdańskiego