Wyższa Szkoła Ekonomiczna była pierwszą trójmiejską uczelnią, która otrzymała insygnia władzy rektorskiej. Wyprzedziła pod tym względem (o kilka dni) Akademię Medyczną w Gdańsku.
Od lewej: prorektor, prof. Zbigniew Jaśkiewicz, rektor WSE, prof. dr Stanisław Matysik, dziekan Wydziału Morskiego, prof. Józef Kulikowski, 6 października 1960 r.
Źródło: "50 lat akademickich studiów ekonomicznych w Sopocie WSHM, WSE, UG", Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997
Jedną z poprzedniczek Uniwersytetu Gdańskiego była Wyższa Szkoła Ekonomiczna (WSE) w Sopocie, która rozpoczęła działalność jeszcze w 1945 roku, pierwotnie jako Wyższa Szkoła Handlu Morskiego (WSHM) w Gdyni.
Była ona spadkobierczynią Instytutu Morskiego, powstałego w 1942 r. w ramach Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich, który działał pod okupacją niemiecką w Warszawie. Organizatorem WSHM był doc. dr Władysław Kowalenko.
Początki szkoły były niezwykle trudne – brakowało odpowiednich pomieszczeń, podręczników i pomocy naukowych, pieniędzy na wynagrodzenia. Dzięki autentycznemu zapałowi zarówno studentów, jak i pracowników, a także wydatnemu wsparciu finansowemu przekazanemu przez inż. Eugeniusza Kwiatkowskiego, pełniącego po wojnie funkcję Delegata Rządu dla spraw Wybrzeża (i jednocześnie wykładowcy w WSHM), sytuacja zaczęła się powoli stabilizować.
W 1947 r. WSHM przeniesiono do Sopotu, do gmachu przy ówczesnej ul. Armii Czerwonej 101 (dziś ul. Armii Krajowej), a w 1951 r. przemianowano na WSE.
Od początku uczelnia kładła nacisk na kształcenie kadr dla szeroko pojętej gospodarki morskiej odrodzonej Polski. To właśnie w związku z rozwojem sopockiej uczelni w latach sześćdziesiątych całe Trójmiasto coraz częściej było określane mianem „morskiej metropolii naukowej”.
Inauguracja roku akademickiego w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie. Rektor WSE, prof. dr Stanisław Matysik, ma zawieszony łańcuch, który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum UG. Fot. ze zbiorów Muzeum UG
Pierwsze insygnia władzy
6 października 1960 roku podczas inauguracji roku akademickiego w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie, Leonard Lazarowicz - przewodniczący Społecznego Komitetu Fundacyjnego i zarazem wiceprzewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Radny Narodowej wręczył trzem członkom Senatu WSE: rektorowi, prof. dr Stanisławowi Matysikowi, prorektorowi prof. Zbigniewowi Jaśkiewiczowi oraz dziekanowi Wydziału Morskiego prof. Józefowi Kulikowskiemu insygnia władzy rektorskiej i dziekańskiej wykonane w sopockiej pracowni metaloplastycznej Stanisława Nowakowskiego i Józefa Bieluka.
Była to niewątpliwie wyjątkowa chwila, ponieważ WSE jako pierwsza uczelnia na Wybrzeżu otrzymała tego typu insygnia. Dopiero kilka dni później, dokładnie 15 października 1960 r. podczas obchodów 15-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG, dziś: Gdański Uniwersytet Medyczny) w sali Teatru Wielkiego rektor AMG, prof. Stanisław Manczarski, otrzymał zdobiony bursztynem łańcuch z godłem państwowym, pierścień i berło przeznaczone dla Akademii.
Przekazane dla WSE insygnia miały symboliczny wymiar. Łańcuch rektorski zawierał znak graficzny Wyższej Szkoły Handlu Morskiego/Wyższej Szkoły Ekonomicznej oraz herby trzech miast: Gdańska, Sopotu oraz Gdyni i tym samym stał się bez wątpienia jednym z pierwszych „trójmiejskich” symboli władzy.
Artykuł zawiera fragmenty wystawy czasowej zorganizowanej przez Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego „Pół wieku Uniwersytetu Gdańskiego”.
Marta Szaszkiewicz
Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego
Źródła:
Mitręga. B. (red.). Wyższa Szkoła Handlu Morskiego w Sopocie: wspomnienia i refleksje studentów, Bernardinum, Pelplin 2008
Szczepaniak Tadeusz (red.) 50 lat akademickich studiów ekonomicznych w Sopocie WSHM, WSE, UG, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997
Dziennik Bałtycki, 1960, nr 241, s. 6
Dziennik Bałtycki, 1960, nr 242, s. 5
Dziennik Bałtycki, 1960, nr 249, s. 1-2
___________
Prezentowany tekst jest częścią cyklu artykułów „Z historii Uniwersytetu Gdańskiego”,
za który merytorycznie odpowiada Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego. W kolejnych numerach „Gazety Uniwersyteckiej” będą prezentowane ciekawostki z historii naszej uczelni lub jej poprzedniczek, wybrane obiekty z muzealnej kolekcji, zdjęcia czy wycinki pasowe. Zapraszamy do kontaktowania się z Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego (muzeum@ug.edu.pl; ul. Bielańska 5, 80-851 Gdańsk), dzielenia się uwagami, wspomnieniami i pamiątkami.
Tekst ukazał się w Gazecie Uniwersyteckiej
