Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) w UG

Pracownicze Plany Kapitałowe to dobrowolny dla osób zatrudnionych program długoterminowego oszczędzania. W PPK mogą uczestniczyć osoby zatrudnione, podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, czyli zarówno Ci zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, czy mianowania jak i pracujący na podstawie umowy zlecenia (zwani dalej „pracownikami”). Głównym celem PPK jest zapewnienie dodatkowych pieniędzy, z których będzie można skorzystać po osiągnięciu 60 roku życia, a w wyjątkowych sytuacjach i na określonych warunkach wcześniej. Środki gromadzone na indywidualnym rachunku zgodnie z zapisami ustawy są prywatną własnością uczestnika PPK z zastrzeżeniem art. 105 ustawy o PPK.  W każdej chwili istnieje możliwość rezygnacji z uczestnictwa w PPK.

Wpłaty na rachunek PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od Pracodawcy, Pracownika i Funduszu Pracy (Państwa). Gromadzone w PPK środki będą inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty, w których poziom ryzyka zależy od wieku uczestnika (im uczestnik ma krótszy okres do osiągnięcia 60 roku życia, tym bezpieczniej inwestowane będą aktywa funduszu). Kontrolę nad PPK w zakresie działalności instytucji, które prowadzić będą obsługę programu, sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego.

1. START PROGRAMU

Program PPK dla instytucji będących Jednostkami Sektora Finansów Publicznych, w tym naszej, rusza od 1 stycznia 2021 r. Zgodnie z obowiązującymi przepisami najpóźniej do 10 kwietnia 2021 r. zostanie zawarta w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych umowa z instytucją finansową  (umowa o prowadzenie PPK). Pierwsza wpłata na rachunek uczestnika PPK zostanie naliczona z pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu umowy o prowadzenie PPK.

2. UCZESTNICTWO W PPK

W połowie listopada 2020 r. reprezentanci związków zawodowych przy Uniwersytecie Gdańskim, reprezentanci pracowników Uniwersyteckiego Liceum Ogólnokształcącego oraz przedstawiciele Pracodawcy w Uniwersytecie Gdańskim dokonali wyboru TFI PZU jako instytucji zarządzającej w zakresie PPK w Uniwersytecie Gdańskim.
Obecnie jesteśmy na etapie podpisywania umowy o zarządzanie z wybraną instytucją finansową, za pośrednictwem której zostaną utworzone indywidualne rachunki PPK dla Pracowników. Zgodnie z zapisami ustawy, automatycznie do PPK zapisani zostaną Pracownicy, którzy skończyli 18 lat, a nie ukończyli 55 roku życia, podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, o ile nie zrezygnowali z dokonywania wpłat do PPK.

Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę

• Rezygnacja z uczestnictwa możliwa będzie, w każdym momencie po złożeniu podpisanej „Deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK”, która będzie dostępna do pobrania na stronie Działu Płac. Podpisany dokument trzeba będzie w oryginale przekazać do Działu Płac.
• Po rezygnacji, osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę  będą mogły  ponownie przystąpić do PPK składając w Dziale Kadr podpisany „Wniosek osoby zatrudnionej o ponowne dokonywanie wpłat do PPK (dla osób, które złożyły deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK)”, który będzie dostępny do pobrania na stronie Działu Kadr.

Uwaga!

Jeżeli jesteś osobą, która ukończyła 55 lat, a nie ukończyła 70 lat, aby stać się uczestnikiem PPK będziesz musiał złożyć w Dziale Kadr „Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK (dla osób zatrudnionych, które  ukończyły 55 rok życia i nie ukończyły 70 roku życia)”, który będzie dostępny do pobrania na stronie Działu Kadr. Warunkiem przystąpienia będzie odpowiedni staż pracy na Uniwersytecie Gdańskim, który powinien wynosić co najmniej trzy miesiące w okresie 12 miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zatrudnienia.

Oryginały wniosków o rezygnację składane do Działu Płac oraz oryginały wniosków o przystąpienie składane do Działu Kadr będzie należało przekazywać nie później niż do 4 dnia każdego miesiąca.

Osoby spoza UG  zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, które podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

• Rezygnacja z uczestnictwa możliwa będzie, w każdym momencie po złożeniu podpisanej „Deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK”, która będzie dostępna do pobrania w jednostce organizacyjnej, w której zawarto umowę oraz na stronie Działu Płac. Podpisany dokument trzeba będzie w oryginale przekazać do Działu Płac - Prace zlecone, pokój 306.
• Po rezygnacji, osoba spoza UG zatrudniona na podstawie oskładkowanej umowy cywilnoprawnej będzie mogła ponownie przystąpić do PPK składając do Działu Płac - Prace zlecone, pokój 306 podpisany „Wniosek osoby zatrudnionej o ponowne dokonywanie wpłat do PPK   (dla osób, które  złożyły deklaracje rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK )”, który będzie dostępny do pobrania  w jednostce organizacyjnej, w której zawarto umowę oraz na stronie Działu Płac.

Wpłaty dokonywane będą już od kolejnego miesiąca po złożeniu powyższego wniosku.

Uwaga!

Jeżeli jesteś osobą, która ukończyła 55 lat, a nie ukończyła 70 lat, aby stać się uczestnikiem PPK będziesz musiał złożyć w  miejscu zawarcia umowy (na moment zawierania umowy cywilnoprawnej) lub w Dziale Płac – Prace zlecone, pokój 306 (w późniejszym okresie trwania umowy cywilnoprawnej) „Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK (dla osób zatrudnionych, które  ukończyły 55 rok życia i nie ukończyły 70 roku życia)”, który będzie dostępny do pobrania w miejscu zawarcia umowy lub w Dziale Płac - Prace zlecone, pokój 306. Warunkiem przystąpienia będzie odpowiedni okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu w ramach zawartych z UG umów cywilnoprawnych, który powinien wynosić co najmniej trzy miesiące w okresie 12 miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zawarcia umowy.

Oryginały wniosków o rezygnację i oryginały wniosków o przystąpienie będzie należało przekazywać do Działu Płac – Prace zlecone, pokój 306  nie później niż do 4 dnia każdego miesiąca.

3. SYSTEM WPŁAT I OSZCZĘDZANIA

Wpłaty na konto PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od Ciebie – Pracownika, od Nas (Pracodawcy) i Funduszu Pracy (Państwa).

* Wpłaty finansowane przez Pracodawcę nie podlegają składkom na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

** Istnieje możliwość obniżenia składki. Informacja w pkt. 5.

*** Pracodawca może wprowadzić dodatkowe wpłaty (dobrowolne, do wysokości 2,5% wynagrodzenia brutto), w przypadku posiadania lub pozyskania środków na ten cel.

Podstawą do naliczenia wpłaty Pracodawcy (1,5%) oraz Twojej (2%) będzie wynagrodzenie stanowiące podstawę do naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (brutto). Od wpłat dokonanych przez Pracodawcę zostanie odprowadzona z Twojego wynagrodzenia zaliczka na podatek dochodowy.

Za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim Pracownik i Pracodawca nie będą odprowadzać wpłat do PPK, w związku z tym, że wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz zasiłek z ubezpieczeń społecznych nie stanowią podstawy składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ustawa o PPK zakłada również, że Pracownicy przebywający na urlopach wychowawczych, pobierający zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, nie będą musieli dokonywanych wpłat na PPK. Dotyczy to zarówno części finansowanej przez Pracodawcę, jak i Pracownika.

4. WPŁATA DODATKOWA PRACOWNIKA (FAKULTATYWNA)

Będziesz miał możliwość złożenia „Deklaracji uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK” o dokonywanie dobrowolnej wpłaty dodatkowej do wysokości 2% wynagrodzenia brutto. Druk będzie dostępny do pobrania na stronie Działu Płac lub w jednostce zawarcia umowy cywilnoprawnej. W przypadku dokonywania wpłat dodatkowych będziesz mógł zrezygnować z dalszego ich pobierania poprzez wybranie stosownego oświadczenia w tejże deklaracji.

5. OBNIŻENIE WPŁATY PODSTAWOWEJ

Wpłata podstawowa na wniosek Pracownika będzie mogła być obniżona do 0,5%, gdy łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia. Dla przykładu w 2021 r. kwota ta wynosi 3 360 zł brutto miesięcznie i w latach kolejnych zostanie zaktualizowana. Aby obniżyć wpłatę podstawową będzie należało złożyć w Dziale Płac podpisaną „Deklarację uczestnika PPK w zakresie finansowania obniżonej wpłaty podstawowej do PPK”. Druk będzie dostępny do pobrania na stronie Działu Płac oraz w jednostce, w której zawarto umowę cywilnoprawną.

• Jeżeli wynagrodzenie brutto Pracownika lub zleceniobiorcy w Uniwersytecie Gdańskim przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia, to w każdym takim miesiącu nie uwzględnia się deklaracji o obniżeniu wpłaty podstawowej. Wpłata podstawowa będzie wynosiła 2%.
• Jeśli pracownik w którymkolwiek miesiącu osiągnie, łącznie ze wszystkich źródeł, wynagrodzenie powyżej 120% minimalnego wynagrodzenia, a wpłata podstawowa wyniesie mniej niż 2% to dopłata roczna za rok, w którym to przekroczenie wystąpi, nie będzie przysługiwała.

6. JAK DZIAŁA PPK?

Wycofanie środków przed 60 rokiem życia:

W każdym momencie możesz skorzystać ze zgromadzonych oszczędności. Jeśli zrobisz to przed osiągnięciem 60 roku życia zostaną one pomniejszone o:

• 19% podatek od zysków kapitałowych tzw. „podatek Belki”
• 30% środków pochodzących z wpłat Pracodawcy zostanie przekazana do ZUS - zapisywane jako Twoja składka na ubezpieczenie emerytalne
• środki pochodzące z wpłaty powitalnej (250zł) i dopłat rocznych (po 240zł).

Istnieje również możliwość skorzystania ze zgromadzanych środków w przypadku:

• poważnej choroby swojej, współmałżonka lub dziecka – do 25% środków bez obowiązku zwrotu. Przy czym za poważne zachorowanie uważa się całkowitą niezdolność do pracy, umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, bądź zdiagnozowanie jednej z jednostek chorobowych wskazanych w ustawie PPK. 
• na pokrycie wkładu własnego, zaciągając kredyt na mieszkanie lub budowę domu – do 100% środków z obowiązkiem zwrotu maksymalnie przez okres do 15 lat. Zwrot nie może rozpocząć się później niż 5 lat od dnia wypłaty środków na cele mieszkaniowe – dotyczy osób przed 45 rokiem życia.
• Po ukończeniu 60 roku życia możesz rozpocząć proces wypłat zgromadzonych oszczędności, bez względu na to czy pracujesz, czy nie, w następujący sposób:
• 75% środków:

1. w co najmniej 120 miesięcznych ratach
2. w postaci produktów finansowych:

- na polisę w zakładzie ubezpieczeń z prawem do świadczenia okresowego lub dożywotniego

- na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej na warunkach określonych w ustawie

3. wypłacić środki w formie świadczenia małżeńskiego jeżeli oboje współmałżonków ukończyło 60 lat oraz  jeżeli Twój małżonek, zawarł z tą samą wybraną instytucją finansową umowę o prowadzenie PPK i małżonkowie wspólnie oświadczą, że chcą skorzystać z wypłaty świadczenia małżeńskiego.

• pozostała część 25% środków – jednorazowo, chyba że uczestnik PPK zdecyduje się na wypłatę również w formie ratalnej

Jeżeli jednak preferujesz inne rozwiązanie i chcesz całość zgromadzonych środków wypłacić w dowolnej liczbie rat np. jednorazowa wypłata 100% środków (w jednej racie), wówczas zapłacisz 19% podatek od zysków kapitałowych. Wypłata środków w mniej niż 120 ratach wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od zysków kapitałowych.

Po podjęciu decyzji o rozpoczęciu wypłat, Pracodawca nie dokonuje już wpłat na Twój rachunek ani też nie otrzymujesz dopłat rocznych (240zł).

7. DZIEDZICZENIE ORAZ EWENTUALNY PODZIAŁ ŚRODKÓW

Oszczędności gromadzone na Twoim rachunku są Twoimi prywatnymi środkami. W przypadku rozwodu (jeżeli masz wspólność majątkową) są dzielone, a w przypadku Twojej śmierci – dziedziczone. 

Ustawa PPK przewiduje także regulacje dotyczące nabycia po śmierci środków zgromadzonych przez uczestnika PPK. W celu szczegółowego omówienia kwestii dziedziczenia należy rozważyć:

1. Podział środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim – wybrana instytucja finansowa dokonuje wypłaty transferowej połowy środków zgromadzonych na rachunku zmarłego uczestnika na rachunek PPK, IKE lub PPE małżonka zmarłego uczestnika, w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej, lub, na wniosek małżonka zmarłego uczestnika PPK, zwrot środków zgromadzonych na rachunku PPK, przypadających temu małżonkowi, następuje w formie pieniężnej.
2. Podział  pozostałych środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim lub podział wszystkich środków uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim – pozostałe środki zgromadzone na rachunku PPK zmarłego uczestnika PPK oraz wszystkie środki uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim przekazane są osobom uprawnionym. Środki te w zależności od wniosku osoby uprawnionej, podlegają wypłacie transferowej do PPK, IKE lub PPE osoby uprawnionej lub są jej zwracane w formie pieniężnej.

 Dyspozycja uczestnika PPK, oznacza wyłączenie tych środków ze spadku po jego śmierci.

8. EGZEKUCJA SĄDOWA I ADMINISTRACYJNA

Środki zgromadzone na rachunku PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Ograniczenia te nie mają zastosowania do egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych, w tym należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów.

9. ZMIANA PRACY A PPK

W przypadku zmiany pracy będziesz oszczędzać w instytucji finansowej, którą wybrał Twój nowy Pracodawca. Zostanie dla Ciebie utworzony kolejny rachunek PPK. Pamiętaj jednak o poinformowaniu nowego Pracodawcy o wszystkich dotychczasowych umowach o prowadzenie PPK zawartych w Twoim imieniu poprzez złożenie w Dziale Kadr (jeśli jesteś pracownikiem) lub w jednostce organizacyjnej, w której zawarłeś umowę cywilnoprawną (jeśli jesteś zleceniobiorcą) „Oświadczenia uczestnika PPK o zawartych umowach o prowadzenie PPK”. Druk będzie możliwy do pobrania na stronie Działu Kadr oraz  w jednostce, w której została zawarta umowa cywilnoprawna.

Środki już zgromadzone będziesz mógł zostawić w starej instytucji (po kilku zmianach Pracodawcy będziesz mógł mieć kilka rachunków PPK) lub przenieść do nowej, aby wszystkie środki zgromadzić na jednym rachunku. Jednak, aby zostawić zgromadzone środki w starej instytucji będziesz musiał złożyć pracodawcy/zleceniodawcy podpisaną „Deklarację braku zgody na złożenie wniosku o wypłatę transferową”. Jeżeli nie złożysz deklaracji braku zgody Pracodawca/Zleceniodawca rozpocznie procedurę dokonania transferu do instytucji finansowej, która jest u nowego Pracodawcy.

10. ROLA INSTYTUCJI FINANSOWYCH

Wybrana instytucja finansowa będzie inwestować Twoje oszczędności w fundusze inwestycyjne, które różnicują poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika – tzw. fundusze zdefiniowanej daty.

Polityka inwestycyjna w PPK jest ściśle określona ustawą i zakłada funkcjonowanie co najmniej 8 funduszy zdefiniowanej daty. Uczestnik na podstawie swojej daty urodzenia zostaje zaszeregowany do danego funduszu. Na wniosek Uczestnika możliwa jest zmiana funduszu.

Głównym celem polityki funduszu zdefiniowanej daty będzie ograniczenie poziomu ryzyka inwestycyjnego, w taki sposób, aby wraz z wiekiem zmniejszać udział akcji w portfelu inwestycyjnym.

Podsumowując, zadaniem instytucji zarządzającej będzie pomnażanie powierzonych jej w ramach PPK środków w celu osiągnięcia jak najwyższego zysku, przy jednoczesnym zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa środków, sukcesywnie wraz z upływem czasu dopasowując strukturę portfela inwestycyjnego do wieku Uczestnika.

Należy jednak zawsze pamiętać, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, a środki zgromadzone w PPK nie są gwarantowane.

Więcej informacji odnośnie PPK znajdziesz na oficjalnym portalu rządowym: https://www.mojeppk.pl/